Ik heb moeite met de natuur

In 2019 was ik op vakantie en schreef ik over Valentina Sampaio. Zij was voor het eerst te zien als model voor Victoria’s Secret Pink. Dat koppelde ik aan het hebben van moeite met natuur. Dat had niets te maken met het feit dat Sampaio de eerste trans vrouw was die voor Victoria’s Secret ging werken. Het ging om iets heel anders. Lees waarom ik moeite heb met de natuur en lees ook wat voor aanpassingen in toegepast heb in 2023.

We waren met vakantie en telden langzaam af naar het einde van de vakantie. Ineens was het nieuws daar dat ene Valentina Sampaio uitgekozen was om mee te doen met Victoria’s Secret Pink. Dat wist ik, omdat ik een papieren versie van een krant las. Een krant die ik normaal gesproken nooit las. Daarom kwam ik een artikel tegen over Sampaio. Zo leerde ik dat ze de kans kreeg om het lingeriemerk te vertegenwoordigen. Dat hadden wel meer vrouwen gedaan. Wat het bijzonder maakte: dit was voor het eerst dat een trans vrouw het deed.

In 2019 lag Victoria’s Secret onder vuur vanweg de voortdurende discussie over de ‘vleeskeuring.’ Dat niet alleen. Ook de banden die een van de CEO’s had met Jeffrey Epstein zorgde ervoor dat de bestaande Victoria’s Secret Fashion Shows geschrapt zouden gaan worden. Dat was rond de tijd dus dat ik het artikel tegen kwam over Valentina Sampaio.

Laat even duidelijk zijn, dit was ook het moment dat wij met vakantie waren zonder dat er binnen ons gezien nog niets bekend was over dat wat we nu wisten. Het artikel dat je nu leest is een aangepaste versie van het oorspronkelijke artikel uit 2019. Noem het een upgrade met de informatie van 2023.

Victoria’s Secret

In de krant kwam ik dus een artikel tegen over Sampaio. Ik moest even zoeken om wie het precies ging. Uiteindelijk kwam ik terecht via een artikel op de website van RTL Nieuws bij een Instagram post. Grappig, een papieren krant werd dus uiteindelijk ondersteund door een digitaal middel.

Het viel op dat in een tijd van controverse over ‘vleeskeuring’ er gekozen werd voor iets anders. Althans, zo leek het. Men speelde in op iets dat leefde. Waarom zouden trans vrouwen niet de kans mogen krijgen om te shinen als modellen? Toch stelde ik me de vraag: was dit het waard om over te schrijven? Dat deed ik uiteindelijk wel, want het zette me aan het denken.

Het was niet de eerste keer dat Sampaio in de schijnwerpers stond. Eerder stond ze al op de cover van Vogue. Dat is nogal een prestatie. Ook dat is nog steeds geen reden om over te schrijven, al is dat natuurlijk wel een grote overwinning voor de Community. Ik ben geen trendwatcher, maar dit leek me wel een trend of dit leek me wel iets interessants. In ieder geval iets dat de moeite van het vermelden waard was. Wat ik wel was (nog steeds trouwens, de rest van mijn leven): ik ben vader van twee kinderen. Samen met mijn wederhelft hebben we er altijd op gehamerd dat je mag zijn wie je bent. Sterker nog: dat moet je gewoon kunnen zijn. Je mag houden van wie je wilt. Je mag leven op een manier waarvan je denkt dat die goed is, mits je daarbij geen rare dingen doet of daarbij geen oogkleppen opzet. Anderen veroordelen om wie ze zijn, dat is uit den boze. Dat hadden we onze kinderen in 2019 geleerd. Deze stond ongeveer in het oorspronkelijke artikel uit 2019. Ook stond daarbij vermeld dat het inderdaad ging om zo iemand als Valentina. Inmiddels gaat het om zoveel meer mensen. Inmiddels zoeken we het zoveel dichterbij huis. Maar, laat ik me eerst even beperken tot Sampaio. Daar ging het artikel destijds toch om. Zij was immers ‘anders.’ Een trans vrouw. Je moet wel onder een steen geleefd hebben, wanneer je inmiddels niet weet wat dat inhoudt. Ook weet je inmiddels dat sommige mensen transgender personen beschouwen als niet-natuurlijk. Wat is dat eigenlijk, niet-natuurlijk? Met die vraag begon ik in 2019 eigenlijk de zoektocht in mijn artikel.

In mijn enthousiasme koppelde ik dat aan de fout die veel mensen nog steeds maken door te spreken van een ‘vergissing’ of ‘foutje’ van de natuur. Lief, schattig en goed bedoeld. De bedoelingen zijn anders dan de impact van de woorden. Niemand wil namelijk beschouwd worden als vergissing of foutje. Dat is hetzelfde door een kind te vertellen dat de zwangerschap een ‘ongelukje’ was. Dat de samenloop van omstandigheden die tot de zwangerschap geleid hebben aan alle kanten misschien in de categorie niet helemaal handig vielen, is iets anders dan een ‘ongeluk.’ Een ongeluk krijg je door met een auto tegen een andere auto op te rijden. Of wanneer je per ongeluk met je hoofd tegen een tafel aan stoot. Ja, je kunt ‘ongewenst’ zwanger raken. Dat is ontzettend zwaar. Zeker wanneer er een zwarte rand zit aan hoe die zwangerschap tot stand is gekomen. Dat is alleen een heel ander verhaal. Nee, daarmee zeg ik niet dat een abortus geen optie zou zijn en ik pro-life ben. Een kind vertellen dat het een ‘ongelukje’ is, lijkt me gelijk aan het uitleggen dat een trans vrouw of een trans man een ‘vergissing’ of ‘foutje’ van de natuur is. Het is zo, klaar.

Een fout wekt de suggestie dat er iets negatiefs aan de persoon aan te merken is. Een trans persoon is niet fout, al denken sommige mensen er wel zo over. Daarmee kom ik uit op dat ‘heerlijk’ beeld.

‘Heerlijk’ beeld

In de media wordt een ‘heerlijk’ beeld geschetst. Mooie dames en heren met ‘killer bodies.’ Wanneer het allemaal even niet klopt, dan is er natuurlijk altijd nog zoiets als Photoshop. Dit beeld zorgt voor een reactie op alles dat ‘anders’ is. Al het andere is lelijk, is dik of klopt niet. Al het andere zou geen aandacht mogen verdienen. Dat is niet alleen raar. Het is ook een klap in het gezicht van zij die ‘afwijken.’ Ze wijken niet af, ze zijn niet anders.

Terug naar Valentina. Ooit was er een moment dat ze geboren werd en laten we eerlijk zijn, toen was de verpakking anders. Anders dan het hoorde te zijn. Het geboortegeslacht kwam niet overeen met hoe het hoorde te zijn. Toen ik dit artikel schreef in augustus 2019 had ik niet kunnen vermoeden dat ik zelf vader zou zijn van twee dochters. Denk daar maar eens heel goed over na. Mocht het niet duidelijk zijn: inmiddels ben ik vader van twee dochters en vielen de puzzelstukken op hun plaats. Vandaar dat ik dit artikel moest herschrijven.

Inmiddels heb ik geleerd over de dog-eat-dog-world die gecreëerd is door een kleine groep personen die denkt te spreken voor een hele grote groep. Onterecht. Ook zij hebben dat “heerlijk” beeld voor hen. Een beeld dat bestaat uit het idee dat helemaal niet ‘heerlijk’ is. Sterker nog, het beeld is vuil, vies en verwerpelijk. Eigenlijk alles waar ze trans personen van beschuldigen met op de meest verschrikkelijke manieren. De woorden ga ik niet eens herhalen, zo erg zijn ze.

Daarnaast wissen ze de identiteit van lieve, mooie en schitterende personen uit. Waaronder die van mijn oudste kind. Dat doen ze niet persoonlijk, want de aanvallen zijn niet persoonlijk gericht aan mijn kind. Ze zijn bijvoorbeeld wel gericht aan Valentina Sampaio, omdat zij op de voorgrond treedt. Haar worden de verwijten gemaakt, haar worden de rare vragen gesteld, haar wordt gemeld dat ze er niet mag zijn. Of erger.

Maar hoe zit dat dan met die moeite die ik heb met de natuur? Want daar gaat het toch om, wanneer je de titel leest? Je zou kunnen stellen dat ik misschien moeite heb met transgender personen. Voordat je dit denkt: dat is niet het geval. Dan zou ik mijn eigen kind veroordelen. Dan zou ik daarnaast groepen mensen moeten veroordelen. Dat doe ik niet.

Toch heb ik moeite met natuur en wel hierom. Ik vergelijk het met de bossen in ons land, die we omschrijven als ‘natuur.’ De meeste ervan zijn gemaakt door mensenhanden. Eigenlijk: ze zijn door mensen aangelegd of worden door mensen onder controle gehouden. We houden graag van controle. Een boom die in de weg staat kappen we om. Soms is daar overigens een goede reden voor, soms niet.

Gaat het om het lichaam, dan is er een selectieve verontwaardiging. Aan de ene kant wordt er moord en brand geschreeuwd wanneer er bepaalde ingrepen gedaan worden en is dat ‘fout.’ Aan de andere kant genieten we wel van mooie mensen op televisie en in tijdschriften. Men moet er zo perfect mogelijk uitzien. Vlekkeloos of in het Engels: flawless. Zelfs zonder die grote ingrepen zijn er nog altijd de middelen die minder heftig zijn. Denk aan de crèmes, de foundations en dat soort zaken. Een vlekje wordt weggewerkt, een streepje mag er niet zijn, zo lijkt het.

Ik heb zelf een bultje in mijn nek. Niets ernstigs. Het is een talgkliertje. Daarvoor ben ik meerdere keren naar de huisarts geweest. De huisarts kan er niets aan doen, omdat het in mijn nek zit. Daarvoor moet ik naar het ziekenhuis. Moet ik daarvoor mijn eigen risico aanspreken? Omdat anderen er opmerkingen over maken? Omdat anderen van mening zijn dat ik daarover uitleg moet geven?

Wat heeft dit te maken met natuur, met bossen of met transgender personen? Simpel, waarom maken we daarvan geen probleem en van transgender personen wel een probleem? Laten we even heel duidelijk zijn: je kiest ervoor om iets te doen, omdat jij het belangrijk vind. Jij kiest ervoor om iets te doen aan jouw lichaam, omdat dit een beslissing is die je zelf neemt. Niet omdat de wereld je dit vertelt. Niet omdat je druk voelt om het te doen. De druk voel je misschien wel, omdat de maatschappij je vertelt dat het zo moet. Als het om transgender personen gaat is dat heel anders. Daar gaat het om identiteit. Het moeten zijn van jezelf. Dat is iets wat iedereen niet wil zijn, dat is iets wat iedereen moet zijn.

Dat we aanpassingen doen aan de ene kant in de ‘echte’ natuur (bossen, plassen, meren, rivieren etc) of aan ons lichaam (chirurgisch en cosmetisch) en daarmee geen moeite hebben en vervolgens zeggen tegen een groep mensen dat zij niet mogen zijn wie ze zijn, dat is complete waanzin. Bovendien: wanneer je denkt dat ieder transgender persoon meteen denkt aan chirurgische ingrepen, dan moet je maar eens goed huiswerk gaan doen. Maak dan allereerst maar eens onderscheid tussen begrippen als sociale- en medische transitie. Dat begint met ‘voelen.’ Dat voelen doet alleen de persoon in kwestie, want die voelt dat er iets niet juist is. Dat bepaal jij als buitenstaander niet. Welke term je er ook voor wilt gebruiken, leef je eerst eens in. Kom daarna pas met een gewogen mening.

Geen ‘fout’ of ‘vergissing’

Realiseer je een ding: het is geen ‘fout’ of ‘vergissing.’ Om eerlijk te zijn, in 2019 gebruikte ik de omschrijving ‘foutje van de natuur’ in dit artikel. Nee, daarmee stelde ik niet dat trans personen foutjes van de natuur waren. Ik gaf juist aan dat je moest vermijden om te spreken over foutjes van de natuur. De natuur maakt genoeg foutjes. Bijvoorbeeld door ons te laten geloven dat we alles maar denken te begrijpen. We doen dat niet, zolang het een bepaalde groep niet lukt om andere groepen volledig te accepteren en naar het leven te staan. Zolang we dat niet doen, falen we. Compleet.

Grappig, in 2019 schreef ik dit artikel vanuit een luie campingstoel. We waren met vakantie. Dat was heel makkelijk destijds. Kinderen die geen gender based oordeel hadden als het om speelgoed ging. Geen grenzen trokken als het om hun speelgoed ging. Ook liet ik weten dat ik niet wist hoe het moest voelen voor de ouders van Valentina…. Dat laatste, dat was grappig.

Waar ik nog steeds achter sta is het volgende uit het artikel:

Uiteindelijk valt en staat het met acceptatie. Acceptatie dat ‘het’ ook kan. Maar vooral: dat het ook mag. Zolang dat nog niet vanzelfsprekend is, blijf ik erover schrijven, blijf ik erover praten. Blijf ik mijn kinderen vertellen dat ‘anders’ niet verkeerd hoeft te zijjn. Dat ‘anders’ nu eenmaal maakt tot wat wij zijn.

Om wat recht te zetten, in 2019 schreef ik over mijn verzet tegen standaard schoonheidsidealen. Het leek erop dat ik daarmee zou ingaan tegen het idee dat Valentina Sampaio niet mooi zou zijn. Dat is natuurlijk een kwestie van waar je schoonheidsideaal op gebaseerd is natuurlijk. De woordkeuze was ongelukkig, want het leek erop alsof ik liet weten dat ze niet zou voldoen aan een schoonheidsideaal. Dat was een beetje dom van me, natuurlijk.

Waar geen onduidelijkheid over hoeft te bestaan: ook in 2023 sta ik er nog steeds achter, dat het tijd is om te breken met de standaarden als het gaat om schoonheidsidealen. Laten we daar gewoon mee ophouden. Klaar, genoeg over!

Ik heb moeite met de natuur

Ik heb moeite met de natuur, wanneer de suggestie gewekt wordt dat natuurlijk natuur is. Dat natuur natuur is, terwijl het niet zo is of hoeft te zijn.

Maar aan de andere kant: misschien heb ik geen moeite met de natuur, maar de manier waarop sommigen claimen dat iets wel of niet natuur of natuurlijk is.

Ik heb moeite met de Victoria’s Secret

Zoveel jaar later heb ik eigenlijk nog iets toe te voegen aan dit artikel. Ik heb moeite met de Victoria’s Secret. De manier waarop de modellen zorgvuldig gekozen worden op basis van lichaamskenmerken staat me tegen. Zelfs met het uitkiezen van Sampaio was het niet ineens helemaal goed. Het was nog steeds een ‘vleeskeuring.’ Nog steeds wordt een ideaalbeeld neergezet en alles wat daar niet aan voldoet telt niet mee.

Dit ideaalbeeld heeft naar mijn idee een negatieve invloed op anderen. Anderen die niet voldoen aan wat de bedenkers van de modeshows voor ogen hebben.

Grote winst werd behaald toen de Victoria’s Secret Fashion Show in 2019 geschrapt werd door het schandaal met Jeffrey Epstein en zijn banden met Les Werner, een van de CEO’s van het bedrijf. Alleen dat was eigenlijk damage control. Sampaio werd gevraagd om mee te doen overigens met een andere campagne onder de titel Victoria’s Secret Pink, voornamelijk gericht op studenten.

Op zich hoeft er niets mis mee te zijn met het inzetten van een trans vrouw als model, begrijp me niet verkeerd. Daar sta ik nog steeds achter. Waar ik gewoon moeite mee heb is de hele gedachte achter Victoria’s Secret. De manier waarop schoonheidsidealen opgedrongen worden en er geen enkele ruimte is voor iets anders. De gedachte van Sampaio was mooi, destijds, want ze schreef “Stop nooit met dromen.” Die boodschap zouden ze bij Victoria’s Secret zelf ook nog maar eens goed moeten lezen! Niet alleen daar, maar bij meer bedrijven, denk ik!

Niet de enige

Sampaio is zeker niet de enige in de modellenwereld. Lees dit artikel maar eens.

Meer informatie