Het geheim van ongeveer 750 woorden

Lees hoe 750 woorden begin dit jaar een belangrijke rol speelden. Het schooljaar is inmiddels al lang voorbij en daarmee is ook voor de jongste de periode van de basisschool voorbij. Tijd daarom om een geheim te delen. Dat geheim heeft dus alles te maken met 750 woorden en is wellicht het best bewaarde geheim van het schooljaar 2022/2023.

Er moet geld verdiend worden natuurlijk, anders is zoiets als OpenAI niet mogelijk. OpenAI is verantwoordelijk voor bijvoorbeeld ChatGPT en Dall-E. Dan hebben we het over kunstmatige intelligentie of artificial intelligence. Ik mag toch wel hopen dat ik niet hoef uit te leggen wat dat is, toch?

Het taalmodel is misschien een ander verhaal. Beschouw dit als het vertaalbureau of de persoon die je inschakelt wanneer je niet zelf schrijft. Bijvoorbeeld wanneer je geen beroep wilt doen op een stukje AI-geschreven tekst. Neem nu mij als voorbeeld. Wanneer je geen beroep wilt doen op ChatGPT of een vergelijkbare dienst, omdat prompts lastig zijn en je mij gewoon duidelijk kunt maken in woord wat ik voor je moet schrijven. Ik ben in dat geval je levende ChatGPT, hoi….

Wil je dus gebruik maken van een chatbot op je website, dan moet je gebruik maken van een koppeling met OpenAI. Dat noem je een API. Voor deze AI moet je betalen. Samen met de abonnementen die OpenAI aanbiedt voor de diensten die aangeboden worden is dit dus het verdienmodel. Als beheerder of aanbieder van zo’n chatbot betaal je per token. Denk even na over het aantal dat je hierboven beschreven ziet. 1.00 tokens is dus helemaal niet zoveel, wanneer je bedenkt dat dit gelijk is aan 750 woorden. Ongeveer de lengte van een werkstuk gemaakt door iemand uit de zesde klas. Daarmee kom ik uit waar ik eigenlijk moet zijn. Bij de werkstukken van de jongste in klas zes. Het laatste jaar op de vrijeschool.

In december had ze een leuk werkstuk geschreven over Walt Disney. Met op de voorkant een vrolijke Stitch. In februari was het weer zover, een nieuw werkstuk. Meester had er zin in. Dat niet alleen, tussendoor moest er ook nog een spreekbeurt gehouden worden. Die moest later ook weer gehouden worden. Samen met twee andere kinderen uit haar klas.

Daarvoor was het een kijkdoos die gemaakt moest worden. Daar weer voor, ik ben even vergeten wat het was. Daar was allemaal niets mis mee. Haar meester daagde de kinderen uit op creatief gebied, zoals hij dit jaren daarvoor ook gedaan had. Al sinds de eerste klas. Deze meester was bij hen vanaf de eerste klas, want: vrijeschool.

Interesse

Het begon met een interesse. Niet eens een vraag. Nee, een interesse. In ChatGPT. Eigenlijk had ik natuurlijk al genoeg moeten weten. Er zou natuurlijk een vraag volgen. De interesse bestond uit of het mogelijk zou zijn om een werkstuk te maken voor iemand uit klas zes. De vraag volgde al snel en was goed onderbouwd. Niet omdat ze er geen zin (meer) in had. Omdat ze wilde zien of het kon en wat de mogelijkheden waren. Of ze vervolgens zelf kon zien hoe het dan werkte. Daarnaast wilde ze weten of er toch niet een kans zou bestaan dat de eindversie gewoon zo ‘doorzichtig’ was dat je zo kon zien dat die niet gemaakt was door iemand anders. Dus niet iemand uit klas zes.

De belangrijkste reden was voor haar ook: ze zou het overschrijven en waar nodig aanpassen. Wanneer ze het niet eens was met bijvoorbeeld gebruikte woorden of zinnen.

Met zo’n onderbouwing was het lastig om nee te zeggen. Bovendien, we vonden meester misschien ook wat enthousiast geworden in februari van dit jaar. Niet dat we twijfelden aan zijn capaciteit of twijfels plaatsten bij zijn onderwijsvaardigheden. Dit projectje was eigenlijk gewoon bedoeld om eens te kijken wat er allemaal van zou komen. Bovendien speelde er nog een ander element mee.

Omdat de andere kinderen net iets sneller waren geweest met het kiezen en zij twijfelde, was de keuze gevallen op de Galliërs. Een onderwerp waarmee ze weinig had. Natuurlijk, daar valt heus wel wat over te vertellen of te schrijven. Een rijke en interessante geschiedenis. Ze kon alleen de motivatie op dat moment niet vinden. Het vonkje was er niet. Wel was het vonkje er om aan de slag te gaan om dit project uit te voeren.

Prompt

Ze zat naast me en samen gingen we aan de slag. Ik legde geduldig uit dat ChatGPT in grote mate afhankelijk is van de gebruikte prompt. Dus: wat geef je op. In dit geval moesten we duidelijk maken dat het hier ging om een kind van twaalf jaar en dat er best stijl- en taalfouten terug mochten komen in de tekst.

Dat levert dus het volgende resultaat op in ChatGPT:

De eerste reactie van de jongste was er een van ongeloof. Wanneer je ChatGPT hebt gebruikt, dan zie je wat er gebeurt wanneer je de prompt hebt ingegeven. Als een soort typemachine zie je de tekst verschijnen. Vol ongeloof werd naar het beeldscherm gestaard en werd meegelezen. Even werd gevraagd of er echt niemand aan het typen was. Alsof het een mens betrof die ergens aan de andere kant van de wereld de tekst intypte. Ik verzekerde dat dit echt niet het geval was.

2021

Een werkstuk kan niet zonder juiste links. Helaas is ChatGPT hierin misschien niet zo goed. De bronnen zijn bijgewerkt tot 2021. Het kan dus voorkomen dat bepaalde links niet meer juist werken. Bovendien, als eerste worden Engelstalige links doorgegeven. Daarom moest ik vragen om Nederlandse links.

Alleen was het hierna niet klaar. Een werkstuk zonder afbeeldingen of plaatjes is niet “klaar.” Alleen merkten we een nadeel als het gaat om Dall-E. Dall-E is ook van dezelfde makers als ChatGPT. Kijk maar eens naar wat we te zien kregen:

Wanneer je op de afbeeldingen klikt, dan kun je de vergroting bekijken.

Nee, de aangeboden alternatieven via Dall-E zagen er iets te “AI” uit. Ik gaf het advies om die toch maar niet te gebruiken. Ze besloot op zoek te gaan naar andere afbeeldingen. Op de voorkant kwam een eigen gemaakte tekening te staan. Van Asterix. Obelix en Idéfix.

Direct na het inleveren was het natuurlijk spannend. Wat was de reactie? Nou die was positief. Haar meester vond het een goed werkstuk. Dat was het ook, want ze heeft uiteindelijk alles overgeschreven. Dat maakt het nog steeds niet haar tekst. Dus daarmee is het nog steeds haar geheim.

Fout?

Is dit allemaal verschrikkelijk fout? Ja, want ze heeft AI ingezet voor het schrijven van een werkstuk. Zo kun je het zien. Aan de andere kant, ze heeft AI ook heel gericht ingezet op dat moment waarop ze voor dit werkstuk geen cijfer kreeg. Er werden geen cijfers uitgedeeld voor het werkstuk. Het niet-inleveren van het werkstuk zou geen verdere consequenties hebben gehad. Het was gewoon een moment waarop haar meester de leerlingen creatief wilde uitdagen. In dit geval beschouw ik het schrijven ook als die creatieve uitdaging. Haar creatieve uitdaging was dat ze eigenlijk ook meer wilde leren over ChatGPT. Waarbij ze de duidelijke afweging maakte om het te doen op een moment waarop het minder belangrijk was. Dat is ook best een bijzondere inschatting vind ik.

Het was aan mij als ouder om vervolgens ja of nee te zeggen. Met een onderbouwing zoals zij die gaf was het gemakkelijk om “nee” te zeggen. In dit geval deed ik het niet. In dit geval ging het om twee dingen. Het leren hoe AI werkt en een opdracht om iets over te schrijven, nadat ze een tekst doorgelezen had. Eigenlijk ben je op dat moment ook bezig met leren. Al had zij dat op dat moment zelf niet eens door. Stiekem is dat dus mijn best bewaarde geheim van dit schooljaar en heeft zij dit nog steeds niet door. Waarschijnlijk zal dat niet lang meer duren, daarvoor is ze eigenlijk te slim!

Agora

Dit alles bewijst nog een ding. Dat ze klaar is voor haar vervolgonderwijs. De middelbare school. Ze heeft gekozen voor Agora-onderwijs. Waar ze vanaf volgend jaar zelf mag kiezen voor haar pad. Ze omschreef het zo mooi in haar motivatiebrief voor de toelatingsprocedure: “Ik wil niet leren uit de standaardboekjes.” Ik hoop dat ze nog vaak van dit soort mooie en creatieve ideeën heeft. Wat betreft ChatGPT, daarover is ze duidelijk: het is interessant, maar zelf schrijven is nog interessanter. Wanneer ze dat soort dingen zegt, dan kan ik alleen maar heel erg blij worden!