Het belang van Paarse Vrijdag
Het is vandaag 10 december 2021. Dat is de tweede vrijdag van december. Daarmee is het vandaag Paarse Vrijdag. Een dag waarop scholieren en studenten solidariteit kunnen tonen met kinderen en jongvolwassenen, die onderdeel zijn van de LGBTQIA+ Community (gemeenschap). Het is een goed moment om in te gaan op het belang van Paarse Vrijdag
Het jaar gaat zo snel voorbij. Zo was je nog aan het schrijven over Coming Out Day (11-10-2021) en zo schrijf je over Paarse Vrijdag (10-12-2021). Voor scholieren en studenten is dit een belangrijke dag. Niet alleen voor iedereen die tot de LGBTQIA+ Community behoort overigens.
Solidariteit
Paarse Vrijdag is de dag waarop iedereen solidariteit op school of de onderwijsinstelling kan tonen aan de LGBTQIA+ Community. Dit doe je door het dragen van paarse kleding of paarse accenten in je kleding te verwerken. In Nederland besteden sinds 2010 meer en meer onderwijsinstellingen aandacht aan deze dag. Logisch, want deze dag is belangrijk.
Respect en verdraagzaamheid is gebaseerd op solidariteit. Pesten en geweld hoort daar niet bij. Ook gevoelens van onveiligheid, depressie en het gevoel hebben buitengesloten te worden horen hier niet bij. Toch is dit de realiteit. Niet iedereen durft het om aan te geven waar het om gaat. Stel je voor wat anderen zeggen? Of, nog erger, wat anderen gaan doen?
Foto: Unsplash/Markus Spiske.
Veilige plaats
School zou een veilige plaats moeten zijn. Een plaats waar je kunt zijn wie je bent. In werkelijkheid is dit vaak niet zo. Los van het pesten en geweld tegen kinderen die uitgesproken zijn als het om gender en seksualiteit gaat, wordt er ook om andere redenen veel gepest. Ook geweld komt vaak voor. De redenen ervoor zijn divers. Kijkend naar het pesten van en het geweld richting kinderen (en jongvolwassenen) die onderdeel zijn van de LGBTQIA+ Community is dit aantal erg hoog. Te hoog eigenlijk.
Respect en verdraagzaamheid beginnen met een stukje begrip. Een stukje mag je ook best lezen als “veel.” Er valt nog veel te veranderen. Niet alleen bij volwassenen. Ook bij kinderen. Kinderen kunnen soms erg gemeen zijn tegen elkaar. Dat blijft niet alleen bij woordelijk geweld.
Paars Manifest
Speciaal voor hogescholen en universiteiten is er het Paars Manifest. Hierin staan belangrijke punten die ervoor moeten zorgen dat er daadwerkelijk wat gedaan kan worden om een veilig onderwijsklimaat te creëren. Inclusiviteit en ondersteuning vormen hierin belangrijke pijlers.
Toch is Paarse Vrijdag er niet alleen voor hogescholen en universiteiten. Ook voor het middelbaar beroepsonderwijs (MBO), middelbare scholen en basisscholen. Meer hierover lees je via PaarseVrijdag.nl.
Wat heb je hier aan?
Je kunt de vraag stellen: “Wat heb je hier aan?” Dit alles publiceer ik terwijl de schooldag misschien al bijna voorbij is. Toch is het belangrijk genoeg om te delen, want volgend jaar zal er ook weer een Paarse Vrijdag zijn. Dat zal net zo lang zijn, totdat er echt een veilig onderwijsklimaat zal zijn ontstaan. De ervaring leert ons dat er grote stappen gezet worden, maar dat er nog veel werk verzet moet worden. Vandaar dat het goed is om je bewust te zijn dat er verandering nodig is.
Het wel is iets
De grootste fout die je kunt maken is te denken dat het niets is. Het is wel iets. Wanneer scholieren of studenten een gevoel van onveiligheid ervaren, dan moet ernaar gehandeld worden. De grootste fout die onderwijsinstellingen, maar ook ouders, maken is te denken dat het allemaal wel meevalt. Wordt een meisje gepest vanwege haar geaardheid door andere meisjes, dan is dit geen ‘meisjesvenijn.’ Wordt een jongen in het fietsenhok belaagd door een groep andere jongens, dan is dit geen gedrag dat terug te voeren is op het ‘aperotsgedrag.’ Wanneer een transgender kind (laten we deze groep vooral niet vergeten) vergruisd wordt vanwege de transitie of vanwege de voorgeschiedenis, dan is dit geen ‘gewoon’ pesten. Pesten is doorgaans niet ‘gewoon’. Pesten is een hel voor iedereen die dit moet doormaken.
Geschiedenis
De dag is er niet zonder reden dus. Maar hoe zit dat dan met de geschiedenis van deze dag? De dag zelf is gebaseerd op Spirit Day en dat verklaart de kleur paars. De paarse streep in de Pride Flag staat gelijk aan spirit of karakter. De dag kwam via Canada en de Verenigde Staten naar Nederland. De dag was bedoeld om aandacht te vragen voor het hoge aantal zelfmoorden onder jongeren binnen de LGBTQIA+ Community. In Canada en de Verenigde Staten vindt Spirit Day plaats op de derde donderdag in oktober. In Nederland is dat dus de tweede vrijdag van december.
Het was Nazmul Zaman – destijds leerling op de Piter Jelles scholengemeenschap in Friesland – die met het idee voor een Paarse Vrijdag kwam. Inmiddels wordt de dag georganiseerd door Gender & Sexuality Alliances (GSA) en het COC.
Het belang van Paarse Vrijdag
Wat is nu het belang van Paarse Vrijdag? Zolang niet alle scholen en onderwijsinstellingen veilig genoeg zijn, is het noodzakelijk om te blijven aandringen op het verbeteren van de veiligheid. Dit maakt een Paarse Vrijdag dus noodzakelijk. Er moeten nog veel dingen gedaan worden om dit alles te realiseren. Laten we hopen dat er ooit een moment komt waarop we Paarse Vrijdag kunnen voorzien van een andere invulling. Dat is het moment wanneer scholen en onderwijsinstellingen echt veilig zijn.
Meer informatie
Wil je meer lezen over Paarse Vrijdag, dan kijk je op de website van Paarse Vrijdag. Vanzelfsprekend is meer informatie over dit onderwerp te vinden via de website van GSA en COC.
