De vlaggen van de regenboog
Op 7 augustus 2021 gingen we naar de Pride Walk in Amsterdam. Door de COVID-maatregelen was alles een beetje anders dat jaar. De Pride week was aangepast. De Pride Walk ging wel door. Tijdens deze wandeling door Amsterdam zag ik veel verschillende vlaggen en sommige ervan herkende ik niet. Voor mij als ouder was het een reden om eens uit te zoeken welke vlaggen er nu precies zijn. Dat leidde tot een artikel dat ik publiceerde in 2021. In januari 2023 heb ik dit artikel op enkele punten aangepast aan de actualiteit.
Pride Walk
Inmiddels behoren alle twee de kinderen tot de LGBTQIA+ gemeenschap. Dat was anders dan in 2021. Wat ook anders is: in 2021 definieerde de oudste haarzelf als non-binair. Dat is niet meer zo, zoals je kunt lezen in dit artikel of in dit artikel. In november 2022 had de oudste de moed om haar klasgenoten te vertellen hoe het precies zat. De jongste had ons en de rest van de wereld tussen 2021 en 2022 deelgenoot gemaakt van haar gevoelens. Dat ze meisjes niet alleen lief vindt, maar ook gewoon verliefd op meisjes kan worden. En nee, niet op jongens.
Nadat we deelgenomen hadden aan de Pride Walk besloot ik op onderzoek uit te gaan om eens te kijken wat de betekenis was van de vlaggen die ik zag en om uit te zoeken hoeveel vlaggen er nu zijn. Het lukte om de betekenis te vinden. Het opnemen van alle vlaggen is bijna onmogelijk, omdat er simpelweg te veel vlaggen zijn. Dit heeft vooral te maken dat de afgelopen jaren heel veel vlaggen ontstaan zijn in de online wereld. Dat is geen kwestie van me er makkelijk vanaf maken of een excuus zoeken om op een bepaald moment te stoppen met het overzicht. Ook is het geen kwestie van een onderscheid in belangrijkheid of waarde wat ik hiermee presenteer. Ik ben van mening dat iedereen belangrijk en waardevol is. Beschouw het als een zoektocht van een vader van twee regenboogkinderen, die ook wil weten wat er speelt, wat belangrijk is en -in dit geval- getoond werd (of wordt).
Geschiedenis
De oorspronkelijke Pride Vlag
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Aan het einde van de jaren zeventig werd de Pride Flag of Regenboogvlag voor het eerst gepresenteerd als symbool voor de gay community. De vlag werd in 1978 ontworpen door Gilbert Baker voor de Gay Pride Parade in San Francisco. Tot die tijd was er al wel een symbool voor de gemeenschap. Dat was een roze driehoek. Het probleem aan dit symbool was alleen dat deze driehoek ook gebruikt werd tijdens een van de meest zwarte bladzijden uit de wereldgeschiedenis en dan op een totaal andere manier. Het waren de nazi’s die in de concentratiekampen daarmee homoseksuelen en lesbiennes aanduidden in kampen. Ze moesten de driehoek dragen op hun kamppakken.
Iedere kleur van de vlag had volgens Baker een eigen betekenis:
The Flag of the Human Race
Baker liet zich inspireren door de Flag of the Human Race. In deze vlag kwamen de verschillende duidingen waarmee we mensen zouden identificeren terug. De vlag die tussen 1978 en 1979 gebruikt werd wijkt af van de vlag zoals we die vandaag kennen als de regenboogvlag. De vlag had zeven strepen, een verwijzing naar seks (roze), leven (rood), geneeskracht (oranje), zonlicht (geel), natuur (groen), magie (turquoise), sereen (blauw) en karakter (violet).
De moord op Harvey Milk
Na de introductie van de vlag in 1978 won de vlag snel aan populariteit. Dat was alleen niet door de Gay Pride Parade van 1978. Het was een andere gebeurtenis waardoor de vlag bekender werd. Dat was de moord op Harvey Milk.
Milk werd op 27 november 1978 vermoord. Hij was het eerste openlijke homoseksuele gemeenteraadslid in San Francisco. Samen met burgermeester George Moscone werd hij doodgeschoten door Dan White. White was een man die fel tegen het benoemen van White was en uitgesproken homofoob was.
Dankzij een fout van het Openbaar Ministerie kreeg White een opvallend lage gevangenisstraf voor de twee moorden (zeven jaar). Dit leidde tot rellen in de stad. Als antwoord bestormde de politie daarna verschillende horecagelegenheden waar leden van de gemeenschap bij elkaar kwamen en werd er excessief geweld gebruikt. Tijdens de protesten was de vlag van Baker steeds vaker zichtbaar.
Roze en turquoise kwamen te vervallen
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Tijdens het op grote schaal fabriceren van de vlaggen bleek dat het lastig was om de kleur roze te maken. Daarom kwam de kleur te vervallen. Hierna diende zich een nieuw probleem aan, want de vlag was eigenlijk te groot wanneer deze verticaal opgehangen werd. Dit zorgde ervoor dat de kleur turquoise uiteindelijk ook kwam te vervallen. Vanaf nu bestond de vlag uit zes banen.
Verdere aanpassingen
Naast het laten vervallen van de kleuren roze en turquoise gebeurde er iets anders. De vlag werd voorzien van een nieuwe kleur: blauw.
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
De kleuren kregen de volgende betekenis of behielden deze:
Lange tijd zou deze vlag gebruikt worden als hét overkoepelende symbool voor de LGBTQIA+ gemeenschap. Ondertussen ontstonden andere vlaggen voor de verschillende groepen binnen de gemeenschap. In 2018 werd een nieuw ontwerp gepresenteerd onder de naam Progress Pride Flag. Het was een aanpassing van de bestaande Pride Flag en hiermee zou de LGBTQIA+ Community goed vertegenwoordigd moeten zijn.
Dat er lange tijd geen behoefte was aan een verandering van de vlag houdt niet in dat er nooit iets is veranderd. Totdat de Progress Pride Flag gepresenteerd werd kwamen er al nieuwe ontwerpen om te laten zien dat het ook anders kon. Daarnaast ontstond de discussie hoe de gemeenschap nu precies aangeduid moest worden.
Er is de afgelopen jaren veel veranderd. De emancipatie en de strijd ging niet alleen meer om twee groepen. Vandaar dat we het niet meer hadden over homoseksuelen en lesbiennes. We hadden het over biseksuelen, transgenders en nog veel meer mensen die het gevoel hadden dat er iets moest veranderen. Ook zij wilden meetellen. Logisch. Niet meer dan logisch. Zo veranderde de aanduiding van de gemeenschap van LGBT, via LGBTQ, naar LGBTQIA en uiteindelijk LGBTQIA+
Over de afkortingen
LGBT, LGBTQ, LGBTQIA, LGBTQIA+
Bron: Unsplash.
Met het woord ‘homogemeenschap’ kwam je al jaren niet meer weg. Ook de woorden ‘homo’s en lesbiennes was niet afdoende. Er was meer te melden. Zelfs de Nederlandse afkorting HoLeBi’s (homo’s, lesbiennes en biseksuelen) was zwaar verouderd. Hierbij werden mensen eenvoudigweg vergeten. Niemand mocht vergeten worden.
Daarom ontstonden afkortingen, bijvoorbeeld LHBT (lesbisch, homo, biseksueel, transgender). Toch was dat niet voldoende. Hoe zat het dan met queer personen? Of questioning personen? Vandaar dus de toevoeging Q. Datzelfde geldt voor intersekse personen, die vertegenwoordigd werden met de I, of aseksuele personen, die vertegenwoordigd werden met de letter A. Maar er waren nog veel meer afkortingen die eigenlijk toegevoegd moesten worden, vandaar het plusteken.
Is de regenboogvlag hiermee afgeschreven? Te oordelen naar de vele regenboogvlaggen die in combinatie met andere vlaggen te zien waren tijdens de Pride Walk zeker niet. Sterker nog, waarom zou je de oorspronkelijke vlag moeten laten vervallen? Toch vond er een verandering plaats.
Philadelphia’s People of Color Inclusive Flag en de Queer People of Color Flag
Afbeelding: Wikimedia Commons.
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
We kennen allemaal de Black Lives Matter beweging, vaak afgekort tot BLM. Vanuit de groep die streed en strijdt voor dit doel en voor zij die ook nog eens deel uitmaakten en -maken van de LGBTQIA+ gemeenschap werden de Philadelphia ’s People of Color Inclusive Flag en de Queer People of Color Flag geïntroduceerd. Deze vlaggen werden en worden voornamelijk in de Verenigde Staten gebruikt. Met de introductie van de Progress Pride Flag als algemeen symbool werd de bestaande vlag van Baker zodanig aangepast dat tegemoetgekomen werd aan de wens van zij die ook graag onderdeel wilden uitmaken van deze vlag.
Progress Pride Flag
Bron: Wikimedia Commons.
Daniel Quasar ontwierp in juni 2018 de Progress Pride Flag, ook wel afgekort tot Progress Flag. Hierbij combineerde hij de Philadelphia Flag met de Trans Pride vlag om de focus te leggen op inclusie binnen de gemeenschap. Al snel werd de vlag bekend via social media. Naast de bekende strepen voegde Quasar ook zwart en bruin toe (naast de kleuren lichtblauw, roze en wit uit de Trans Pride Vlag). Hiermee wilde hij mensen van kleur en personen die moeten leven met de ziekte HIV/AIDS ook deel uit laten maken van deze vlag. De pijl symboliseert de voortgang die nog steeds gemaakt moet worden.
Er zijn ook enkele versies bekend waarbij er een cirkel toegevoegd is om de intersekse gemeenschap toe te voegen.
Verdere ontwikkelingen
Naast de ontwikkelingen van de Pride Vlag zijn er ook ontwikkelingen geweest waarbij de verschillende groepen binnen de LGBTQIA+ gemeenschap hun eigen vlag hebben ontworpen. Enerzijds op basis van hun identiteit, anderzijds op basis van hun seksuele geaardheid. Nu liggen beide begrippen in sommige gevallen misschien dichtbij elkaar.
In 2021 begon ik aan dit artikel, daags na de Pride Walk. Het werd een artikel waarvoor ik me baseerde op websites die claimden dat ze ‘alle’ vlaggen van de regenboog zouden behandelen. Uiteindelijk bleek dat helemaal niet het geval te zijn. Met dertig, veertig en zelfs vijftig vlaggen ben je er niet. Er zijn heel veel vlaggen. Zelfs meer vlaggen dan dat ik op deze pagina behandel.
Dat er vlaggen op deze pagina ontbreken heeft er niet mee te maken dat ik die vlaggen niet belangrijk vind. Ik heb ervoor gekozen om een overzicht te maken van bijzondere vlaggen en vlaggen die veel voorkomen. Ben je van mening dat er een vlag niet mag ontbreken, laat het dan weten!
Bronnen
Voor dit artikel heb ik zoveel mogelijk bronnen geraadpleegd. In 2021 deed ik dit ook al. In januari 2023 merkte ik dat sommige van deze bronnen inmiddels de informatie aangepast hadden. Dit zorgde ervoor dat ik besloot om dit artikel te herzien. Bovendien heb ik ervoor gekozen om per vlag de bronnen te vermelden die relevant zijn voor die specifieke vlag.
Volgorde
De gekozen volgorde is niet gebaseerd op een mate van belangrijkheid of waarde. Laat dat duidelijk zijn. Ik ben van mening dat iedereen ertoe doet.
Identiteitsvlaggen
Het onderstaande overzicht is zeker niet compleet. Je kunt daarnaast de vraag stellen of de vlaggen die onder in de categorie Vlaggen op basis van seksuele geaardheid eigenlijk ook niet gewoon thuishoren in deze categorie. Het is zeker niet de bedoeling geweest om te beledigen.
Genderqueer vlaggen
Genderqueer wordt gerekend tot een categorie binnen de categorie transgender. De belangrijkste categorieën in de categorie genderqueer (in het Engels Non-binary gender) zijn:
Genderqueer Pride Vlag
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Dit is de vlag voor de overkoepelende categorie, te weten Genderqueer personen. De vlag is ontworpen door Marilyn Roxie in 2011. Eigenlijk was het de bedoeling om met de vlag genderqueer en non-binaire personen te verenigen. Pas later werd een aparte vlag voor non-binaire personen vervaardigd, waardoor deze vlag er dus alleen was voor genderqueer personen.
De vlag lijkt op die van de Britse Suffragette-vlag. Hiermee dient zich overigens wel een probleem aan, want het zijn juist de tegenstanders van de genderqueer personen die vandaag de dag actief gebruik maken van de vlag zoals die destijds door de Britse Suffragettes gebruikt werd. Het gaat dan om de zogeheten trans-exclusionary radical feminists of TERFs. Het gaat hier om radicale feministen, die transgender vrouwen niet beschouwen als vrouwen.
Bron: Wikimedia Commons.
Genderqueer is de voorloper van wat we nu kennen als non-binair, maar inmiddels is het een overkoepelende term geworden. Het is meer dan dat. De term genderqueer gaat terug tot de jaren tachtig van de vorige eeuw. Hoewel de categorie gezien wordt als subcategorie binnen de categorie transgender, is dit soms niet helemaal correct. Niet alle identiteiten vallen immers binnen deze categorie.
De kleuren van de vlag bestaan uit een combinatie van twee traditionele vrouwelijke en mannelijke kleuren: roze en blauw. Men je deze kleuren, dan krijg je een lavendelkleur. Daarnaast bestaat de vlag uit wit en groen.
Agender Pride Vlag
Bron: Wikimedia Commons.
Sinds 2014 is er de Agender Pride Flag. De vlag is ontworpen door Salem Fontana en werd gepresenteerd via het sociale netwerk Tumblr.
Agender kennen we ook wel als genderloos, gendervrij of nongender. Deze subcategorie maakt deel uit van de categorie genderqueer, al levert dit weerstand op. Helemaal wanneer je ook deze categorie rekent tot de categorie transgender. Sommige personen hebben er moeite mee om te identificeren met de terminologie/categorie. Het gaat hier om de persoon, niet de identiteit, zo stelt men.
De Agender Pride Vlag bestaat uit totaal zeven strepen, te weten: twee zwarte, twee grijze, een witte en een groene streep. De vlag heeft een groene streep, wat het tegenovergestelde is van paars. Er is gekozen voor juist deze kleur, omdat deze kleur een combinatie is van de kleuren roze en blauw. Roze en blauw zijn van oudsher gekoppeld aan het vrouwelijke en mannelijke. Groen wordt beschouwd als een genderloze kleur.
De vlag bestaat uit de kleuren zwart, grijs, wit en lichtgroen en kent de volgende betekenis:
Bigender Pride Vlag
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
De kans is aanwezig dat je niet eerder van de term bi-gender hebt gehoord. In de naam bi-gender zijn twee woorden opgenomen: bi, als in dubbel of twee, en gender als in geslacht. Dat is precies waar het om gaat. De persoon heeft twee genders. Dat kunnen twee binaire genders zijn of een binair en een non-binair gender zijn. Je mag er overigens niet vanuit gaan dat iedere persoon automatisch genderdysforie heeft.
In de naam van de vlag spreek je over bigender, de naam van de categorie duidt je aan als bi-gender. Voor alle duidelijkheid; dit heeft niets te maken met biseksualiteit. Het gaat hier immers om genderidentiteit.
Zoals hierboven te zien is, zijn er twee versies van de Bigender Pride Vlag bekend. Er is een met zeven strepen en een met vijf strepen. Volgens de website Sexual Diversity.org is er geen consensus over wat precies de betekenis is van beide vlaggen. Naar aangenomen wordt is de vlag in ieder geval geïnspireerd op de Transgender Pride Vlag. De betekenissen zouden kunnen zijn:
Demigender Pride Flag
Bron: Nonbinary Wiki.
De bovenstaande vlag is niet de enige vlag voor demigender personen. Er zijn in totaal vijf vlaggen voor demigender personen.
Bron afbeelding: Nonbinary Wiki.
Bron afbeelding: Nonbinary Wiki.
Bron afbeelding: Nonbinary Wiki.
Bron afbeelding: Nonbinary Wiki.
Strikt genomen valt de term demigender valt in de categorie non-binair. Het gaat hier om de identiteiten die gedeeltelijk, maar niet volledig verbonden zijn aan of met een geslacht. Het is mogelijk voor iedereen om demigender te zijn, ongeacht het geslacht dat bij geboorte verkregen is.
De belangrijkste vlag bestaat uit donkergrijs, lichtgrijs, geel en wit. Er is geen consensus over wat de exacte betekenis precies is. Er wordt aangenomen dat de grijze kleuren de verschillende soorten van het ontbreken van gender(s) vertegenwoordigen en de gedeeltelijke verbinding met een bepaald geslacht zouden kunnen vertegenwoordigen. Het wit zou dan juist alle geslachten kunnen vertegenwoordigen. Geel zou dan de niet-mannelijke en niet-vrouwelijke geslachten kunnen vertegenwoordigen. Zolang er geen goede uitleg gegeven is door de maker, blijft het gissen. Dat geldt ook voor de andere vlaggen. Waarover wel duidelijk bestaat is de terminologie voor wie de andere vlaggen bedoeld zijn.
Een persoon die gedeeltelijk meisje/vrouw of vrouwelijk is, maar niet geheel als vrouw/vrouwelijk aangeduid wil worden of dusdanig geïdentificeerd wil worden. Op 21 juni is het Demigirl Pride Day. Andere benamingen voor een Demigirl zijn: Demilady, Demifemale of Demiwoman. Deze benamingen zijn wellicht wat minder stigmatiserend dan de term girl of meisje.
Een persoon die gedeeltelijk jongen/man of mannelijk is, maar niet geheel als man/mannelijk aangeduid wil worden of dusdanig geïdentificeerd wil worden. Op 22 juni is het Demiboy Pride Day. Andere benamingen voor een Demiboy zijn: Demiman, Demiguy of Demimale. Deze benamingen zijn wellicht wat minder stigmatiserend dan de term boy of jongen.
Een persoon wiens gender fluïde is door demigenders. Oftewel een persoon met verschillende genders.
Een persoon met meer dan een gender, waarvan sommige statisch en sommige fluïde.
Daarnaast zijn er de deminonbinary-, demiandrogyne-, demiagender- en demineutrois personen. Allemaal afgeleiden van de demigender identiteit, maar net iets anders. Zo is iemand met de genderidentiteit deminonbinary (demi non-binair) dus gedeeltelijk non-binair, is iemand met de genderidentiteit demiandrogyne (demi androgyne) deels androgyne enzovoorts. Het gaat in de basis allemaal om identiteiten die een relatie hebben met demigender.
Genderfluïde vlag
Bron: Wikimedia Commons.
Het ’thuisvoelen’ bij een bepaalde vlag is enorm belangrijk binnen de LGBTQIA+ gemeenschap. Kijk maar naar de Genderqueer Pride Vlag en de vlaggen die daarna ontstonden. Dat geldt ook voor deze vlag, de Genderfluïde Pride Vlag. Het doel van JJ Poole was om te komen tot een vlag waar mensen wiens genderidentiteit- en expresse fluïde, dus vloeiend, van is te bevatten of weer te geven. De vlag werd in 2012 gepresenteerd.
Men spreekt over genderfluïde wanneer je genderidentiteit wisselend is. Dat kan afhankelijk zijn van omstandigheden, factoren en tijdstippen. Het kan ook voorkomen dat de persoon in kwestie geen een-op-een verbinding voelt met een van beide genders.
De vlag bestaat uit de kleuren roze, wit, paars, zwart en blauw en kent de volgende betekenis:
Hoewel de vlag de genderfluïde gemeenschap vertegenwoordigd kunnen deze personen ook aangeven bigender, trigender of pangender te zijn. Daarnaast kan iemand gewoon aangeven agender of welke andere label men wenst te gebruiken.
Neutrois Pride Flag
Bron afbeelding: Nonbinary Wiki.
Neutrois is een non-binaire genderidentiteit die ook wel bekendstaat als het nulgeslacht of neutraal(geslacht). De termijn werd voor het eerst geïntroduceerd in de jaren negentig van de vorige eeuw en bestaat uit de woorden neuter, Latijns voor geen van beide/neutraal, en trois, Frans voor drie.
De inmiddels niet meer beschikbare website Neutrois.com benoemde een aantal opties wanneer je mag spreken van neutrois. Dit zijn:
De website is nog wel beschikbaar in gearchiveerde versie via deze link (het laden duurt enige tijd. Mocht dit te lang duren, dan is dit een alternatieve optie). Op deze website valt te lezen is dat men benadrukt dat deze identiteit valt onder de paraplu van genderqueer en transgender. Vooral dat laatste is belangrijk, want op de (gearchiveerde) website benadrukt men het belang van transitie. Daarmee breekt men dus eigenlijk met de agender– en non-binaire identiteit.
Non-binary Pride Flag
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Wanneer je denkt aan een persoon wiens genderidentiteit niet past bij ‘man’ of ‘vrouw,’ dan denk je aan non-binair. Het is een verzamelnaam voor personen die niet binnen het binaire stelsel vallen. Dus geen vrouwen of mannen. Non-binaire identiteiten zijn gevarieerd en kunnen personen omvatten die een identificatie hebben met sommige delen of aspecten hebben van binaire identiteiten, terwijl anderen ze (weer) volledige afwijzen.
Non-binair is eigenlijk een ‘beetje van’ of ‘vrij bewegen.’ Niet op de manier waarop dit plaatsvindt bij genderfluïde personen overigens. Dat heeft alles te maken met persoonlijke ervaringen, zoals je leest in dit artikel.
De vlag bestaat uit de kleuren geel, wit, paars en zwart.
De vlag bestaat uit de kleuren van iedereen die buiten het binaire valt. Met andere woorden, geen V of geen M. Dat is de kleur geel. Geel verwijst dus niet naar een binair systeem als het om gender gaat. Zij die meer dan een gender hebben of meerdere genders hebben zijn vertegenwoordigd met de kleur wit. Iedereen die er tussenin thuishoort, dus tussen V of M wordt vertegenwoordigd met de kleur paars. Zie de kleur als een mix. Wat krijg je wanneer je roze en blauw mengt? Juist…
De kleur zwart staat voor eenieder zonder gender.
Pangender Pride Vlag
Bron: Sexual Diversity.org.
Andere benamingen voor het begrip pangender zijn polygender of omnigender. Het gaat hier om personen met meerdere genderidentiteiten, maar niet uitsluitend twee identiteiten, zoals dit het geval is bij bi-gender personen. In enkele gevallen vindt de identificatie van beide geslachten ook tegelijkertijd plaats.
Het gaat er eigenlijk om dat de identiteit dus niet gebonden is aan een gender en alle genders tegelijkertijd omvat kunnen worden. Dat dit gedurende een niet vast te stellen of vastgestelde periode kan veranderen heeft raakvlakken met genderfluïde personen, maar hoeft niet te betekenen dat de persoon in kwestie ook deze genderidentiteit accepteert.
De Pangender Pride Vlag werd in 2015 via Tumblr gepresenteerd en is gebaseerd op de Agender Pride Vlag. De kleuren bestaan uit geel, lichtrood, lichtroze of lichtviolet en wit. De betekenis is als volgt:
Postgender Pride Flags
Bron: LGBTQIA+ Wiki.
Het begrip postgender houdt in dat de identiteit van die persoon beïnvloed en gevormd is door een geslacht dat men niet langer ervaart.
Hoewel dit er niet mee te maken heeft, lijkt dit aan te sluiten op het postgenderisme. Dit is een trans humanistische filosofie waarbij men streeft naar een samenleving waarin de rol van sekse en gender vervaagd is en de menselijke voortplanting dankzij technologie ook buiten het lichaam plaats zou kunnen vinden. Het verschil is echter dat er in het geval van postgender een identiteitswisseling plaatsgevonden heeft en dit op enig moment zou kunnen leiden tot een nieuwe identiteit. Dit hoeft overigens niet zo te zijn.
De vlag hierboven is niet de enige vlag. Dit is de algemene Postgender Pride Flag. Daarnaast bestaan er twee andere vlaggen:
Bron: LGBTQIA+ Wiki.
Bron afbeelding: LGBTQIA+ Wiki.
De vlag werd in juni 2018 gepresenteerd via Tumblr (gearchiveerde link). Het is niet duidelijk waarvoor de kleuren precies staan. De andere twee vlaggen werden via deze link gepresenteerd (november 2018).
Trigender Pride Vlag
Bron: Sexual Diversity.org.
Waar het begrip bi-gender uitgaat van precies twee genderidentiteiten, gaat trigender uit van drie genderidentiteiten. Vandaar de naam. Ook hier gaat het om identiteiten die gelijktijdig ervaren kunnen worden of waarbij gevarieerd kan worden. Dat laatste suggereert een soort vrijblijvendheid, wat het niet is. Het is geen ‘knopje.’
Een trigender persoon is in staat om de identiteit aan te voelen, aan te passen of aan te nemen naar gelang wat de persoon goed acht, goed vindt of de omstandigheden. Zonder daarbij een gevoel van dwang te moeten ervaren. Dit geldt overigens voor alle besproken genderidentiteiten zoals bi-gender, trigender en pangender.
Het is niet bekend wie de vlag precies vervaardigde. Vermoedelijk werd de vlag ergens in 2015 gemaakt. De eerste berichten over deze vlag verschenen zo rond 4 juli van dat jaar online. De vlag bestaat uit vijf horizontale strepen in de kleuren roze, blauw en groen. De betekenis zou kunnen zijn:
Intersex Flag / Intersex Pride Flag
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Intersekse personen zijn geboren met verschillende geslachtskenmerken die niet passen “in typische binaire begrippen van mannelijke of vrouwelijke lichamen,” aldus het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten.
Bron afbeelding: OHCHR.
Het gaat hier om een algemene term voor een diversiteit van personen die je eigenlijk niet in de standaard ‘hokjes’ kunt plaatsen. Iemand kan er misschien uitzien als vrouw of man, maar aan de binnenkant er heel anders uitzien. Dit hoeft niet alleen beperkt te zijn tot geslachtsorganen. Het kan ook te maken hebben met chromosomen.
In het verleden kwam het voor dat er gedwongen operaties plaatsvonden om dingen te corrigeren. Om zo te voldoen aan het idee om iets ‘in orde,’ ‘goed te maken’ of ‘te herstellen.’ Het probleem is alleen dat hiermee de identiteit van de persoon in kwestie nooit ‘in orde,’ ‘goedgemaakt’ of ‘herstelt’ kan worden. Dat is dan ook iets waartegen de Verenigde Naties zich uit hebben gesproken, net zoals de gemeenschap zelf.
De vlag zoals Carpenter die presenteerde was er een die niet afgeleid moest zijn van andere vlaggen. Vandaar dat er geen strepen zichtbaar zijn. De vlag symboliseert volgens Carpenter het recht op lichamelijke autonomie, genitale integriteit en symboliseert daarnaast het recht om te zijn wie je wilt zijn.
De vlag bestaat uit de kleuren geel en paars. Dit omdat de kleuren volgens Carpenter gezien worden als genderneutraal. De cirkel staat voor een compleetheid en volledigheid.
Transgender vlaggen
De meest gebruikte vlag waarmee de transgender gemeenschap naar buiten treedt zie je hieronder afgebeeld. Toch is dit niet de enige vlag die gemaakt is voor transgender personen. Omdat deze vlag toch wel het meest gebruikt wordt, noemt men dit inmiddels de Transgender Pride Flag.
Transgender Pride Flag
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
In 1999 ontwierp Monica Helms de Transgender Pride Flag (Transgender Pride Vlag). Een jaar later, tijdens de Pride Parade in de Amerikaanse stad Phoenix was de vlag voor het eerst te zien. Je associeert de vlag misschien niet op het eerste oog met die van de transgender gemeenschap, vanwege de zachte kleuren. Je associeert ze misschien meer met bijvoorbeeld baby’s.
De vlag bestaat uit de kleuren lichtblauw (tweemaal), roze (tweemaal) en een wit (eenmaal). De betekenis is als volgt:
Helms koos er bewust voor om de kleuren roze en blauw na de witte streep terug te laten keren, zodat hoe je de vlag ook draagt deze altijd goed zichtbaar zal zijn. Volgens Helms symboliseert dat de juiste manier waarop mensen hun leven proberen te leiden.
Alternatieve vlag
In 2002, twee jaar nadat de Transgender Pride Vlag van Helms geïntroduceerd was en toch al aardig wat bekendheid had gekregen, introduceerde Jennifer Pellinen een eigen vlag. Ze verklaarde niet op de hoogte te zijn van het bestaan van de vlag van Helms. Pellinen maakte hierbij naar mijn idee een fout, door te stellen dat de vlag die zij ontwierp bestemd was voor cross dressers, die niet alleen homoseksueel zouden zijn. Een cross dresser is een Engelse term voor travestiet. Een beladen term, die je beter niet kunt gebruiken. Zeker niet wanneer je zegt een vlag voor een groter deel van een gemeenschap te willen presenteren. De volledige onderbouwing van Pellinen lees je via deze gearchiveerde pagina.
Pellinen heeft in haar ontwerp waarschijnlijk goed gekeken naar de Bisexual Pride Flag, want haar ontwerp leek er wel heel veel op.
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Naast deze vlag van Pellinen zijn er nog meer vlaggen gemaakt voor de transgender gemeenschap. Ze werden allemaal niet zo populair als de vlag van Helms.
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Bron afbeelding: Wikipedia.
Bron afbeelding: Wikipedia.
De vlag van Helms is vandaag de dag de meest gebruikte vlag voor de transgender gemeenschap.
Two-Spirit Pride Flag
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
Hoewel de naam Two Sprit een redelijk nieuw begrip is, gaat de geschiedenis ervan al eeuwen terug. Dat is meteen ook een argument waarmee tegenstanders van het derde geslacht de mond gesnoerd kan worden, naar mijn idee. Het derde geslacht is een aanduiding voor iedereen die zichzelf niet beschouwt als specifiek mannelijk of vrouwelijk en is niet gebonden aan een specifieke cultuur. Het is geen nieuw begrip en komt in verschillende culturen voor. Ook bij de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika.
In de jaren negentig kwam men tot de naam Two Spirit, soms ook wel vermeld als Two-Spirit, 2S of twospirited. Hiermee worden de inheemse of oorspronkelijke Noord-Amerikaanse inwoners aangeduid van het derde geslacht en niet-inheemse personen.Dit heeft voornamelijk te maken met de ceremoniële en sociale rol in de culturen van de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika.
Het doel was om in 1990 te komen tot een betere benaming dat stigmatiserende en soms beledigende termen, die tot dan toe gekozen of gebruikt werden. Het is goed om op te merken dat dit niet perse alleen gaat om de homogemeenschap onder de oorspronkelijke inwoners van Noord-Amerika.
De vlag zoals deze ontworpen is lijkt op de Gay Pride Flag, maar is eigenlijk een soort vlag die moet verenigen. Beschouw de vlag daarmee dus als een universele vlag. Wel is het zo dat de vlag natuurlijk ook gebruikt wordt door leden van de LGBTQIA+ gemeenschap die Two Spirit zijn.
De vlag bestaat dus uit de regenboog, gecombineerd met twee veren. Deze veren vertegenwoordigen de masculiene en feminiene identiteiten. De cirkel vertegenwoordigd de eenheid van beide genders of de erkenning van een apart (derde) gender.
Vlaggen op basis van seksuele geaardheid
Het onderstaande overzicht is niet compleet, dat realiseer ik mij. Ben je van mening dat er iets niet klopt of dat er een bepaalde vlag niet mag ontbreken, laat dit dan weten.
De vlaggen worden niet weergegeven in volgorde van belangrijkheid. Er wordt geen onderscheid gemaakt. Elke vlag is belangrijk.
Aromantic Pride Flag
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
Nauw aansluitend op aseksualiteit is er aromantisch, ook wel afgekort to aro. De persoon in kwestie ervaart geen of weinig romantische aantrekkingskracht. Het is het tegenovergestelde van alloromantisch, wat een verwijzing is naar mensen die op regelmatige basis en/of op meer consistente basis romantische aantrekkingskracht ervaren.
Het is te gemakkelijk om aan te nemen dat een aromantisch persoon dan ook ‘maar’ aseksueel zou zijn. Dit kan, maar hoeft niet. Omgekeerd kan dit ook zo zijn.
Er zijn in totaal drie versies gepresenteerd, waarvan de meest recente versie van 16 november 2014 dateert. Dit is de meest geaccepteerde versie. De vlag bestaat uit twee groene kleuren, wit, grijs en zwart en kent de volgende betekenis:
De termen ‘grijs-romantisch’ en ‘half-romantisch’ (in het Engels: gray-romantic en demi-romantic) zijn afkomstig uit het aseksuele spectrum. Zie voor meer informatie de Demiseksuele Pride Vlag.
Asexual Pride Flag
Bron: Wikimedia Commons.
Het doel van het Asexual Visibility and Education Network (AVEN) was in 2009 om mee te doen aan de San Francisco Pride Parade. Dit leidde ertoe dat er in 2010 een eigen vlag gepresenteerd werd, nadat er een wedstrijd was uitgeschreven. Via een online peiling bleek de bovenstaande vlag het meeste aantal stemmen te hebben gekregen.
Onder aseksualiteit verstaan we het gebrek aan seksuele aantrekking tot anderen of een lage interesse of zelfs volledige afwezigheid van die interesse in of naar seksuele activiteit. Dit wordt beschouwd als een seksuele geaardheid of het ontbreken ervan. Verwar dit niet met andere begrippen zoals onthouding van seksuele activiteiten of het celibaat. Het gaat overigens te ver om aan te nemen dat er bij een aseksueel persoon een seksuele geaardheid ontbreekt.
De kleuren van de vlag bestaan uit zwart, grijs, wit en paars. Naast deze vlag is er ook het aseksuele symbool. Dit symbool is bekend uit het kaartspel: de aas. Aseksuele personen laten dit symbool op hun rechter middelvinger tatoeëren of dragen een ring om zo uitdrukking te geven aan hun identiteit. Sommigen gaan verder dan dat en gebruiken de aas-speelkaartkleuren op andere manieren voor hun oriëntatie: schoppenaas voor aromantisch, hartenaas voor niet-aromantisch. De betekenis van de kleuren op de vlag is als volgt:
Biseksuele Pride Vlag (Bisexual Pride Flag / Bisexual Flag)
Bron: Wikimedia Commons.
Nadat de oorspronkelijke Pride Vlag geïntroduceerd werd, duurde het twintig jaar voordat er een eerste eigen vlag verscheen voor een deel van de LGBTQIA+ gemeenschap. Dat was de vlag voor biseksuele personen. De vlag werd ontworpen door Michael Page in 1998. Op 5 december van dat jaar werd de vlag voor het eerst getoond.
Biseksualiteit gaat om romantische gevoelens, seksuele aantrekkingskracht of seksueel gedrag naar zowel personen van het eigen geslacht, als personen van het andere geslacht of personen ongeacht hun geslacht/genderidentiteit. Nauw verwant hieraan is het begrip panseksualiteit, al mag je dat niet verwarren met biseksualiteit. Meer hierover lees je via deze pagina.
De vlag bestaat uit de kleuren roze, paars en blauw en deze kleuren hebben de volgende betekenis:
Demisexual Pride Flag
Bron: Wikimedia Commons.
De Demiseksuele Pride Vlag mag je niet verwarren met de Demigender Pride Vlag. In dit geval gaat het om dat deel van de aseksuele gemeenschap waarvan de leden alleen aantrekkingskracht voelen na een diepe emotionele band. Er is misschien wel sprake van romantische gevoelens, maar totdat er sprake is van een bepaalde diepere emotionele band is er geen sprake van sexuele aantrekkingskracht.
Een andere benadering kan zijn is dat de persoon in kwestie geen primaire seksuele aantrekkingskracht ervaart, welke gebaseerd is op wat men ziet, ruikt of voelt. Het gaat ook hier om de diepere betekenis. Hierbij maakt de seksuele geaardheid van de persoon in kwestie niet uit. Kortom, demiseksualiteit is niet gebonden aan seksuele geaardheid.
De Demiseksuele Pride Vlag ontstond na 2010 en bestaat uit een zwarte driehoek, gecombineerd met de kleuren wit, paars en grijs. De betekenis van de vlag is als volgt:
Gay Men Flag / Vincian Pride Flag
Bron: Nonbinary Wiki.
Laten we even heel eerlijk tegen elkaar zijn: Heb je ooit van het woord Vincian gehoord? Ik had er nooit van gehoord voordat ik aan mijn onderzoek begon dat leidde tot de eerste versie van dit artikel (2021). Heb jij ook nog nooit gehoord van de term, dan kan het ook kloppen dat je de vlag misschien nooit hebt gezien.
Er bestaat ook een goede kans dat je op deze pagina terecht bent gekomen omdat een zoekmachine (Google, DuckDuckGo of je favoriete zoekmachine) je daar naar toe heeft doorverwezen. Je wilt misschien meer te weten komen over deze term. In het Nederlands. Er is een Engelstalige versie beschikbaar van dit artikel, maar ik kan je alvast verklappen dat de tekst nagenoeg hetzelfde is.
Hoe zit het dan met de term Vincian? Er is meer dan een uitleg die je eraan kunt geven. Dat maakt het meteen lastig. Wanneer je een zoektocht uitvoert, dan kom je terecht op websites die allemaal een gemeenschappelijk kenmerk hebben: ze zijn gerelateerd aan de LGBTQIA+ gemeenschap. Dat niet alleen, ze hebben allemaal te maken met homoseksuele mannen. Of in het Engels dus: gay men.
Dus wat je zou mogen stellen is dat Vincians homoseksuele mannen zijn. Daarom is de bovenstaande vlag de vlag voor homoseksuele mannen. Einde verhaal… Zou je denken…
Wacht eens even? Werd de originele Pride Vlag dan niet gemaakt voor gay people? Ga je dat vertalen, dan is dat meteen lastig. We gebruiken de term homoseksuelen in het Nederlands voor die groep van mannelijke leden van de LGBTQIA+ gemeenschap. De vlag zoals die in de jaren zeventig is ontworpen was er toch voor de gehele gemeenschap?
Waarom hebben de mannen dan geen eigen vlag? De lesbiennes hebben er toch ook een? Sterker nog, ze hebben er meer dan een!
In 2021 schreef ik dus de eerste versie van dit artikel. In deze eerste versie maakte ik melding van het bestaan van de term vincian. Ik moest me er even in verdiepen. Drie jaar later kwam ik erachter dat het begrip niet echt is aangeslagen. Zonder daarmee mensen te beledigen. Er zijn in de tussenliggende periode wat ontwikkelingen geweest, waarbij de naam van de vlag door elkaar is gebruikt. Vandaar ook de kop van deze titel: de Gay Men Flag / De Vincian Pride Flag.
De vlag is nieuw en niet echt breed geaccepteerd. Daar kom ik zo op, waarom dat zo is. Ook zijn er in de tussenliggende periode blijkbaar meerdere ontwerpen gepresenteerd. Hierover ontstond discussie wat nu een Vincian Pride Flag was en wat nu de Gay Men Flag was. Dat maakt het een beetje verwarrrend.
Hieronder zie je een aantal van deze vlaggen, met verwijzingen naar een aantal websites. Ik weet het: dit zijn misschien niet de meest betrouwbare websites.
‘Toothpaste Flag’
Maar er is nog een andere reden om hier over te schrijven en dat heeft alles te maken met de naam die men ook wel voor deze vlag gebruikt. Dat is de naam toothpaste flag.
Een van de verwijten is dat de flag teveel zou lijken op de lesbische vlag. Een ander verwijt is dat de vlag juist tegengesteld is aan die van de transgender vlag. Ook zouden er raciale motieven een rol spelen. De vlag zou een bepaald deel van de mannelijke homogemeenschap vertegenwoordigen en daarmee dus niet inclusief zijn.
Wat gebeurde na de introductie? De maker ervan liet weten dat het ontwerp niet af was. Groepen als ‘Drop the T from LGBT’ en andere tegenstanders van transgender personen zagen in de kleuren van de vlag een ‘bewijs’ dat dit een vlag was waarmee de maker zich keerde tegen transgender personen. De vlag werd daarmee besmet. Meer hierover lees je via deze link.
Wat is er dus aan de hand: de vlag is gekaapt door anderen, met motieven die niet overeenkomen met de denkwijze van de maker. Zie het vervolgens als maker dan maar eens in orde te krijgen. De kracht van internet is de snelle verspreiding. Dat is meteen ook een van de nadelen.
Queer in the World zou een website zijn waar je zou verwachten dat er geen plaats zou zijn voor berichten die te maken hebben met haat of beperkingen. Daarom zou een vlag als de Gay Men Vlag dan ook geen aandacht krijgen, wanneer er een onderliggende boodschap bij zou horen die niet hoort bij inclusiviteit en gelijkheid. Toch is de vlag en de uitleg hierover gewoon op de website te vinden, zoals je hier kunt zien.
Als laatste is de Tumblr post die gearchiveerd is. Met berichten van Tumblr weet je maar nooit hoe lang deze beschikbaar zijn. De gearchiveerde versie is hier te vinden (de originele versie is hier te vinden). Niet heel bijzonder, maar ook hier wordt een zelfde uitleg gegeven over de vlag en de beweegredenen om de vlag te maken. Opvallend genoeg wordt de uitleg gegeven over de kleuren van de vlag. In ieder geval over de oorspronkelijke versie. Dan blijkt dat de oorspronkelijke versie er net iets anders uit te hebben gezien. De reden waarom deze vlag gewijzigd werd had te maken met de kritiek. Deze zou te veel lijken op de Lesbische Pride Vlag.
Wanneer je dus het idee Vincian Pride Flag even laat voor wat het is en gaat voor de Gay Men Pride Flag, dan kom je uit op de volgende vlag:
Bron afbeelding: Pride Flags.
Deze is later aangepast naar:
De betekenis van de vlag die als tweede is afgebeeld is overigens:
Ergens in deze route werd de vlag ineens Vincian Pride Flag genoemd. Officieel gaat het dus om de Gay Men Pride Flag. De vlag die dus weerstand oproept.
Die vlag wordt dus ook wel de Vincian Pride Flag genoemd. Officieel is het dus de Gay Men Pride Flag. Die vlag roept dus weerstand op.
De originele vlag kent de volgende boodschap:
Bron: Deze gearchiveerde Tumblr pagina.
Vincian, Achillean, Wildean
Dan kom je toch weer uit op een zoekopdracht die je uitvoert via het internet. Wat ik nu schrijf is iets waarmee ik op moet passen. Zeker omdat ik niet behoor tot de gemeenschap. Dat wat ik schrijf is op geen manier bedoeld om personen te beledigen.
Vincian is vooral een woord dat online gebruikt wordt. Zoek ik naar het woord op bijvoorbeeld Nonbinary Wiki, dan kom ik slechts een korte vermelding tegen. Voordat je meteen denkt dat ik dit beschouw als iets dat te maken heeft met non-binairiteit: dat beschouw ik niet zo. Deze Wiki bevat een schat aan informatie die verder gaat dan alleen dat onderwerp. Een aanrader dus!
Het woord vincian is terug te vinden onder het kopje Achillean/MLM. Daarmee mag je ervan uitgaan dat het gaat om relaties tussen mannen, de aantrekkingskracht tussen mannen onderling of zoals men het via Nonbinary Wiki omschrijft: MLM dus; man who loves men. Dat is dus achillean. De term is een afgeleide van Achilles. Een ander synoniem voor achillean is vincian. Dit is een afgeleide van Leonardo da Vinci. Dus inderdaad, vincian is niets anders dan een verwijzing naar Leonardo da Vinci.
Want over Da Vinci werd gezegd dat hij homoseksueel zou zijn geweest. Of dat waar was, weten we niet. Sigmund Freud beweerde het in 1922 in ieder geval wel.
Een andere theorie voor het gebruik van juist deze naam kan natuurlijk te maken hebben met de Homo Universalis. De universele mens. Dat was deze man eigenlijk. Waarmee hield hij zich eigenlijk niet bezig? Architectuur, filosofie, beeldhouwkunst, schilderkunst, om maar een paar dingen te noemen. Vandaar Uomo universale. Latijns dus voor de universe mens. Dat heeft niets met gay zijn te maken. Wel met de manier dat je eigenlijk alles zou kunnen bereiken, wanneer je dat maar wilt. Een hele schitterende gedachte. Een inspirerende gedachte. Zeker wanneer je bedenkt dat het in de tijd van Da Vinci niet altijd even gemakkelijk was om bepaalde wetenschappelijke experimenten uit te voeren. De invloed van de kerk was aanzienlijk. Juist die kerk was tegen homoseksualiteit. Dat zou dus ook weer kunnen verklaren waarom Da Vinci dus liever ‘under cover’ ging voor wat betreft zijn eigen seksuele voorkeur. We weten het niet, we waren er niet bij.
Dat is dus de reden waarom sommigen de naam vincian gebruiken. Niet iedereen. Anderen gebruiken juist weer het woord wildean, geïnspireerd door Oscar Wilde. Weer anderen houden gewoon vast aan het woord dat al eeuwen gebruikt wordt: homoseksueel.
Wel woord je er ook voor wilt gebruiken, het komt op hetzelfde neer. De vraag is alleen: zal de vlag die erbij hoort geaccepteerd worden of niet. Blijft het bij een vlag die verkeerd begrepen wordt, omdat deze is gekaapt door een groep die van mening is dat bepaalde personen of groepen uitgesloten moeten worden of zal de vlag uiteindelijk wel breed geaccepteerd worden? Wie weet volgt het antwoord in een volgende update van dit artikel. Of niet…
Lesbische vlaggen
Er zijn meerdere Lesbische Pride Vlaggen bekend. De onderstaande vlag wordt momenteel beschouwd als de ‘algemene’ vlag voor de lesbische gemeenschap.
Bron: Wikipedia.
Met deze vlag moet ik goed oppassen. In de eerste plaats omdat er de nodige discussie over is. Is de bovenstaande vlag inderdaad de vlag van de lesbische gemeenschap? Wanneer ik afga op de website Sexual Diversity.org is dat het geval, zoals je hier kunt zien. Wanneer je de titel van de pagina goed bekijkt, dan valt op dat de titel “Lesbian Pride Flags” is. Er zijn dus meerdere vlaggen die het symbool zijn van de lesbische gemeenschap.
De bovenstaande vlag is er sinds 2018 en werd geïntroduceerd door Emily Gwen. Het lijkt erop dat deze vlag algemeen geaccepteerd lijkt te worden. Dat andere vlaggen dat niet zijn of werden heeft alles te maken met symboliek. Zo is de vlag met de rode kusafdruk er een speciaal voor de lipstick lesbians, waarmee niet iedere lesbienne haarzelf wil of kan identificeren. De Engelse term zouden sommige vrouwen een belediging vinden, terwijl anderen er juist weer waarde aan hechten.
Lip Stick Lesbian Flag
Bron: Sexual Diversity.org.
De term Lipstick Lesbian ontstond in de jaren tachtig, toe Priscilla Rhoades, journaliste voor de San Francisco Sentinel, in 1982 een artikel schreef met als titel “Lesbians for Lipstick.” Het werd daarna een term voor lesbiennes die de nadruk zouden leggen op het vrouwelijke via make-up en kleding.
Labrys Lesbian Pride Flag
Een andere vlag, de Labrys Lesbian Pride Flag, lijkt misschien een hele krachtige verwijzing te zijn naar de oudheid. In het gekozen symbool lijkt het veel op wat er door de nazi’s gekozen werd in de concentratie- en vernietigingskampen voor zij die homoseksueel- of lesbisch waren. Vergeet niet dat homoseksuelen en lesbiennes door de nazi’s ook vervolgd werden. De in 1999 gekozen vlag, de Labrys Lesbian Pride Flag, riep daarom vanaf het begin dus al weerstand op. Hoe krachtig deze ook bedoeld was, compleet met een ceremonieel symbool (de labrys, een dubbele bijl) uit de Griekse Oudheid.
Wanneer vrouwen over het idee heen konden stappen van de koppeling tussen de vervolging door de nazi’s en de driehoek op de vlag was er nog een groot probleem. De vlag was, weliswaar met de beste intenties, ontworpen door een man. Dat was Sean Campbell. Hij was grafisch ontwerper voor de Pride versie van de Gay and Lesbian Times. Destijds een krant die werd uitgegeven in Californië.
De oorspronkelijke vlag met de rode kusafdruk werd ontworpen door Natalie McCray. Dat was in 2010. Ja, het gaat dus om een andere vlag dan die we sinds 2018 kennen. De vlag van McCray wordt dus nog gebruikt, maar je kunt dit niet los zien van de discussie hierover. McCray werd in hetzelfde jaar als dat de nieuwe vlag geïntroduceerd werd verweten dat ze transfobisch, bifobisch en racistisch was. Het gevolg was de introductie van de vlag die we nu kennen. Een vlag met verschillende kleuren en dus een verschillende betekenis.
Dan maar een vlag zonder kusafdruk is er ook.
De Lesbische vlag
Bron afbeelding: Wikipedia.
De vlag met de zeven strepen kent de volgende betekenis:
Over het eerste punt, gender non-conformiteit: denk hierbij aan aansluiting die je kunt vinden bij ‘dingen’ die als ‘standaard’ gezien worden voor een ander gender dan het jouwe. Hiermee doorbreek je standaarden.
Butch Lesbian Pride Flag
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
Bron afbeelding: LGBTQIA+ Wiki.
Binnen de lesbische gemeenschap beschouwt men butch als het tegenovergestelde van de lipstick lesbians. Omdat je dan al vrij snel uitkomt op terminologie als masculine of ‘mannelijk‘ is dat meteen een lastig onderwerp. Beter is het om te spreken over het breken met traditionele rollenpatronen en uitdrukkingen.
Van oorsprong was het een zogeheten slang term, die in de jaren veertig in de Verenigde Staten ontstond. Hiermee werd een bepaald type vrouw geduid, die inging tegen de op dat moment geldende maatschappelijke regels. In de opvolgende periode (de jaren vijftig) waarin een sterk anti-homseksueel sentiment ontstond manifesteerden de butch lesbiennes zich als verzet tegen dit sentiment.
Nauw verwant hieraan zijn de begrippen stone butch (een vrouw die haar identiteit op de traditionele manier toont), soft butch (een vrouw die haar identiteit toont aan de hand van enkele stereotype kenmerken, voor zover daar sprake van of mag zijn, zonder daarbij helemaal te voldoen aan het type stone butch), butch en femme (waarbij het woord femme het Franse woord is voor vrouw en gebruikt wordt voor een bepaald type lesbische relatie, waarin de ene partner een bepaalde rol aanneemt en de andere partner een andere rol aanneemt) en femme (letterlijk het Franse woord voor vrouw, wat eigenlijk neerkomt op een lesbische vrouw).
In 2016 werd een vlag gepresenteerd als de Butch Lesbian Pride Flag via Trumblr door Dorian-rutherford. Een jaar later werd een nieuwe vlag gepresenteerd via het Tumblr-account Butchspace. Sinds die tijd strijden beide vlaggen eigenlijk om wie de groep vertegenwoordigd.
De vlag van Dorian-rutherford bestaat uit de kleuren blauw, wit, en drie verschillende kleuren paars. De betekenis van de vlag is als volgt:
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
Bron afbeelding: LGBTQIA+ Wiki.
De vlag die gepresenteerd werd via Butchspace bestaat uit zeven banen en heeft de volgende betekenis:
Pansexual Pride Flag
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
In het Engels noem je deze vlag ook wel de Pansexuality Pride Flag. De vlag zag het levenslicht in 2010 en het was eerst niet duidelijk wie de vlag ontworpen had. Zoals veel vlaggen die sinds 2010 ontworpen zijn is de vlag geïntroduceerd via het sociale netwerk Tumblr. Pas later bleek wie ervoor verantwoordelijk was, zoals blijkt uit deze gearchiveerde Tumblr post. Het origineel is beschikbaar via deze link (je weet alleen niet hoe lang dit het geval is).
Bij panseksualiteit gaat het om die aantrekkingskracht tot verschillende personen van alle genderidentiteiten en biologische geslachten. Dit mag je niet verwarren met biseksualiteit. Eigenlijk zou je kunnen stellen dat gender in mindere mate dus een rol speelt.
De vlag bestaat uit drie kleuren:
Polysexual Pride Flag
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Copyright: McLennonSon.
Verwar polyseksualiteit niet met panseksualiteit. Polyseksualiteit zijn de romantische, seksuele of emotionele gevoelens naar meerdere genderidentiteiten en biologische geslachten, maar met een beperking per individu. Dus het verschilt per mens waar de voorkeur naar uitgaat. Sommigen zijn van mening dat dit een vorm is van biseksualiteit.
De vlag werd gepresenteerd in 2012 via Tumblr door Samlin en was geïnspireerd dor de Bisexual Pride Flag en de Pansexual Pride Flag. De vlag bestaat uit roze, groen en blauw en kent de volgende betekenis:
We zijn nog niet klaar!
Zeker niet. We zijn nog niet klaar! Dat is misschien het verwarrende. Er zijn nog zoveel andere vlaggen die ik nog niet heb behandeld. Denk aan de subculturen binnen de LGBTQIA+ gemeenschap, die elk hun eigen vlag hebben. Of wat dacht je van de vlaggen die vrij recent vervaardigd zijn en nog breed geaccepteerd moeten worden?
Laat ik beginnen met een aantal vlaggen van subculturen binnen de LGBTQIA+ gemeenschap. Zonder hierbij een waardebepaling toe te passen zie je hieronder enkele voorbeelden. Vergeet niet dat dit niet alle vlaggen zijn van deze subculturen.
Bron: Sexual Diversity.org.
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
Deze vlag is gebaseerd op de Leather Pride Flag en is niet helemaal gebonden aan de LGBTQIA+ gemeenschap. De vlag is er voor de gehele BDSM gemeenschap.
Bron: Wikimedia Commons.
Deze vlag is net zoals de BDSM Pride Flag niet gebonden aan alleen de LGBTQIA+ gemeenschap. Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
Deze vlag gaat ook over een deel van de BDSM-gemeenschap, welke niet alleen binnen LGBTQIA+ gemeenschap hoort.
Bron afbeelding: Wikimedia Commons.
De controlversiële vlag
In het originele artikel had ik een vlag opgenomen die binnen de LGBTQIA+ gemeenschap en daarbuiten de nodige weerstand oproept. Dat is de Polyamory Pride Flag (de Polyamorie Pride Vlag).
Het woord polyamorie bestaat uit de Griekse woorden poly (veel, meerdere) en het Latijnse woord amor (liefde). Personen die een dergelijke relatie aangaan staan open voor het hebben van meer dan een liefdesrelatie, waar men kennis van heeft en daarmee ook instemt. Hierbij is ook ruimte voor seksuele activiteit. Het is dus geen kwestie van vreemdgaan. Hiermee breekt polyamorie dus met monogamie. Voor alle duidelijkheid: dit is iets anders dan bigamie (waarin de Griekse woorden bi (twee) en gamos (huwelijk) zijn opgenomen. Bigamie houdt in dat er sprake is van een huwelijksverbinding met twee of meer partners. Dit is een bijzondere vorm van polygamie (waarin de Griekse woorden poly (veel) en gamos (huwelijk) zijn opgenomen). Zowel bigamie als polygamie zijn in veel landen bij wet verboden.
In het geval van polyamorie is er geen sprake van een huwelijksverbinding. Wel kunnen er testamentaire afspraken gemaakt worden. Dat is aan de liefdespartners.
Dergelijke relaties roepen weerstand op. Het is iets dat niet algemeen aanvaard is. De norm is dat mensen monogaam zijn of alleenstaand zijn. Los van deze discussie is het de vraag of een symbool als de Polyamory Pride Flag thuis zou moeten horen in dit overzicht of niet. Dit omdat dergelijke relaties niet gebonden zijn aan seksuele voorkeur. Ook hoeft het niet zo te zijn dat er sprake zou zijn van bepaalde seksuele relaties die gebaseerd zijn op seksueel evenwicht of een bepaald gender of bepaalde genderidentiteit. Kortom, hoort de vlag thuis in dit overzicht ja of nee?
In het artikel uit 2021 koos ik ervoor om de vlag op te nemen. Dit omdat het kan voorkomen dat er een liefdesrelatie bestaat tussen drie personen waarvan twee van die personen van hetzelfde geslacht zouden kunnen zijn. De polyamoristen nemen ook deel aan de Pride Walks overal ter wereld, omdat ze aandacht willen vragen voor hun rechten. Of je het nu eens met hun waarden bent of niet, het gaat om de manier waarop zij hun leven in willen delen. Op de manier waarop zij hun leven willen leiden. In wezen is dat niet anders dan welke andere liefdesrelatie. Het verschil zit alleen in de manier waarop de relatie is ingedeeld. Dat is anders dan dat we gewend zijn.
Hiermee neem ik geen stelling voor het massaal veranderen voor de manier waarop we onze huwelijken en relaties indelen. Sterker nog, deze schrijvende huisvader zal de relatie die hij zelf heeft niet veranderen. Dit gedeelte van het artikel is er alleen om te laten zien waarom de Polyamory Pride Flag ook deze keer is opgenomen in dit overzicht.
Aan de andere kant moet je wel een kanttekening plaatsen. Dat wordt terecht ook gedaan in dit artikel. Wil men hetzelfde als het overgrote deel van de LGBTQIA+ gemeenschap? In sommige gevallen gaat het inderdaad om serieuze relaties. In andere gevallen… nou niet helemaal. De schrijfster van het artikel merkt terecht op dat het een goed idee is om zij aan zij te staan. Dat zou je overigens aan meer groepen kunnen voorstellen.
Voor nu heb ik ervoor gekozen om de vlaggen (het zijn er twee inmiddels) op te nemen in dit overzicht. Wellicht heb je een goed argument om deze in een volgende editie niet meer of juist wel op te nemen.
De Polyamory Pride Flag
Bron afbeelding: Sexual Diversity.org.
Bron: Wikimedia Commons.
In 1995 werd de eerste Polyamory Pride Flag gepresenteerd door Jim Evans. Drie horizontale strepen met PI-teken in het midden. De betekenis van de vlag was als volgt:
In 2022 werd een nieuwe vlag gepresenteerd door Red Howell. De vlag werd gepresenteerd via de website polyamproud.com, nadat er een wedstrijd was gehouden waarbij gekozen kon worden uit vier deelnemende ontwerpen. Nieuw in het ontwerp was het witte gedeelte. Dit symboliseerde volgens de maker de groei en de mogelijkheden van de gemeenschap. Dit witte gedeelte is bewust a-symmetrisch aangebracht, om zo de niet-traditionele manier van relaties te duiden. Het gele hart is de liefde in alle vormen die weergegeven wordt van niet-monogame relaties, volgens de maker. Nieuw was alleen we de kleur paars in plaats van zwart. Daarom werd de volledige betekenis van de kleuren van de vlag na 2022:
De meest controversiële van allemaal…
Bron: Sexual Diversity.org.
De meest controversiële van allemaal… Is dat zo? Het ligt aan de uitleg die je eraan geeft.
Een vlag voor hetero’s. Wanneer je alleen die uitleg geeft aan de bovenstaande vlag, dan is dat niet alleen een heel korte uitleg. Het is ook meteen voer voor discussie. Het past in een bepaald sentiment. Het sentiment dat je vaker in reacties over bijvoorbeeld de Canal Parade voorbij ziet komen.
Waarom hetero’s geen Pride hebben… Waarom hetero’s eigenlijk gediscrimineerd worden… Waarom hetero’s het zo moeilijk hebben, nu alle aandacht uitgaat naar regenbogen en andere uitingen van de homogemeenschap…
Die reacties heb je vast wel eens voorbij zien komen. Niet alleen als het over de Canal Parade ging. Er hoeft maar een Regenboogzebrapad geopend te worden, een Regenboogbankje neergezet te worden of er hoeft maar een trap in de regenboogkleuren geschilderd te worden.
Slecht nieuws voor iedereen die schreeuwt dat men geen eigen vlag heeft als hetero. De bovenstaande vlag is inderdaad niet voor deze personen. De vlag is er voor de Allies. Oftewel: de bondgenoten. Dat zijn de mensen die de LGBTQIA+ gemeenschap een warm hart toedragen en misschien wel meer doen dan dat.
De vlag was er ‘ineens,’ want het is niet precies bekend wanneer deze gemaakt is. Verwar de vlag niet met de Straight Pride Flag, die ik hier niet ga tonen. Dat is een negatief protest tegen alles wat met LGBTQIA+ te maken heeft.
Het is een logische vraag om te stellen: Waarom een speciale vlag voor hetero’s? Worden zij in elkaar geslagen vanwege hun geaardheid? Worden zij gemarginaliseerd? Worden zij gediscrimineerd? Worden zijn uit- of buitengesloten? Belachelijk gemaakt misschien? Mogen zij in sommige landen misschien niet liefhebben op de manier waarop ze zouden willen? De antwoorden op al die vragen zijn bekend. Of er sprake is van marginalisatie, discriminatie, uit- en buitensluiten is zeker niet afhankelijk van hun geaardheid. Er zijn andere redenen voor. Bijvoorbeeld religie of leeftijd. Niet hun geaardheid. Waarom dan een aparte vlag?
Sterker nog, de vlag is er ook nog eens voor cisgender heteroseksuelen! Onzinnig, menen sommige mensen. Links laten liggen die onzin. Totdat je de gedachte erachter gaat lezen.
Een, twee, drie, Ally?
Is het een kwestie van: een, twee, drie, Ally? Met andere woorden: mag je zomaar het label Ally voeren? Eigenlijk niet. Er zijn drie stadia waarin je een goede bondgenoot wordt.
In deze eerste fase gaat het om de personen om je heen. Om de personen om wie je geeft. Meestal zijn dit familieleden of vrienden. Eigen belang staat hierbij voorop, maar niet noodzakelijkerwijs in negatieve zin. Eigen belang is in dit geval ook het belang van de personen om je heen, want als bondgenoot wil je deze personen ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan hoe ouders hun kinderen ondersteunen wanneer ze vertellen over hun seksuele voorkeur of hun identiteit. Het nadeel is alleen wel dat de steun beperkt blijft tot een kleine groep of kring. Logisch, want de focus ligt alleen bij de personen die dichtbij staan. Als er sprake is van een tweede fase, dan wordt deze blik verruimd.
Grote maatschappelijke problemen worden door de bondgenoten in deze fase weliswaar gezien, maar niet aangepakt. Deze problemen zijn er, maar ze zouden eerder voortkomen vanuit bepaalde personen, dan vanuit een groter geheel. Denk bijvoorbeeld aan pestgedrag. Pestgedrag komt voort vanuit een bepaald gedrag, dat door een brede maatschappelijke ontwikkeling veranderd zou kunnen worden.
In de tweede fase staat onbaatzuchtigheid centraal. De bondgenoot is er inmiddels van doordrongen dat er maatschappelijke ontwikkelingen noodzakelijk zijn om een verandering teweeg te brengen, waarbij niet alleen een persoon op een positieve manier geraakt kan worden, maar een grotere groep. Ook is het duidelijk dat de bondgenoot eigenlijk bepaalde maatschappelijke privileges geniet. Nog steeds is er wel het gevoel dat er iets of iemand geholpen moet worden als of met een soort reddingsboei.
De laatste fase bestaat uit het gevecht voor sociale rechtvaardigheid. Zij aan zij, zou je kunnen stellen. Om zo respect af te dwingen voor zij die onderdrukt worden en gelijke behandeling verdienen. Het verschil hierbij is dat de bondgenoot volledig bewust is van het feit dat de groep die gesteund wordt prima in staat is om voor zichzelf op te komen. Het uitgooien van de eerdergenoemde reddingsboei is daarom niet meer nodig.
Keith Edwards
Bovenstaande fases zijn gebaseerd op de gedachten van socioloog Keith Edwards en worden zowel hier als hier beschreven.
Het begint allemaal met het inleven in een bepaalde situatie. Dat deed ik in 2021 met het proberen te begrijpen wat de betekenis was van de verschillende vlaggen die ik zag tijdens de Pride Walk. Bijna twee jaar later vond ik het noodzakelijk verder te gaan. Het artikel was onvolledig, want het miste enkele relevante links. Bovendien waren er vlaggen bijgekomen en moesten er vlaggen weggehaald worden. Dat laatste zal ik zo direct nog even bespreken.
Voor die tijd was ik natuurlijk bezig met dit alles. Fase een doorliep ik als ouder van een kind dat op een dag iets moois vertelde. Fase twee kwam toen ik het idee had dat er nog zoveel veranderen moest in onze maatschappij. Dat ik niet in elkaar geslagen word, omdat ik tot een andere groep behoor. Toch had ik nog steeds het gevoel dat ik overal reddingsboeien in het water moest gooien.
Maakt dat dat ik toe ben aan fase drie? Die vraag kan ik niet beantwoorden en ga ik niet beantwoorden. Daarom ga ik verder met een totaal ander onderwerp. Dat is de reden waarom ik besloot bepaalde vlaggen juist weg te halen.
Verdwenen vlaggen
In bijna twee jaar tijd kan veel veranderen. Dat heb ik gemerkt toen ik dit artikel aan ging passen. Waar eerder gesproken werd op andere geraadpleegde websites over het belang van bepaalde vlaggen, ontbrak de vermelding na bijna twee jaar. Reden genoeg om deze vlaggen te laten vervallen. Het zette me wel aan het denken waarom die vlaggen dan verdwenen waren. Waren ze niet meer belangrijk? Waren ze vervangen door andere vlaggen of werden ze uiteindelijk toch niet geaccepteerd?
Een goed voorbeeld is de Neptunic Pride Flag. Deze vlag hoort bij de neptunic of neptunische identiteit. De kans is groot dat je daarvan misschien nooit hebt gehoord. Dit houdt in dat de persoon in kwestie aangetrokken is tot non-binaire en vrouwelijke genders. Eigenlijk dus alle genders, behalve mannelijke en masculiene genders. Rond 2017 was er aandacht voor deze identiteit, maar daarna kreeg deze identiteit minder aandacht. Is deze identiteit daarmee ineens niet meer belangrijk? Niet voor de persoon of personen die als dusdanig geïdentificeerd willen worden. Sterker nog, de identiteit is samen met bijvoorbeeld uranic (aangetrokken tot mannen, masculiene en androgyne en non-binaire personen, behalve vrouwelijke en feminiene personen) zogeheten MOGAI. MOGAI is een afkorting voor de Engelse woorden marginalized orientations, gender alignments and intersex. Dat houdt dus in: gemarginaliseerde oriëntaties, geslachtsafstemmingen en intersekse (personen).
Niet iedereen is even blij met deze MOGAI identiteiten, omdat ze veelal zouden bestaan uit iets wat er al is. Bovendien zou het breken met bestaande historie binnen de gemeenschap. Het is een ontwikkeling van de eerste helft van de 21ste eeuw, waarbij sommigen dit wijten aan bijvoorbeeld social media. Vooral de vluchtigheid van social media zou hierbij een rol spelen. Dit hoeft niet te betekenen dat deze nieuwe identiteiten automatisch fout zouden zijn. Het is duidelijk dat er nagedacht wordt over dit soort zaken. Neem ik het voorbeeld over de Neptunic Pride Flag, dan is duidelijk dat de in 2017 gepresenteerde vlag het niet geworden is. Een andere vlag die een jaar later gepresenteerd werd, ook via social media overigens, is inmiddels wel breder geaccepteerd. Welke vlag dat precies is? Drie keer raden…
Afbeelding: Wikimedia Commons.
Toegegeven, op de foto hierboven gaat het niet om een identiteit, maar om een symbool. Toch gaat het om het idee. Het idee dat mensen nadenken over wat belangrijk is in hun leven. Of dat nu gaat over identiteit of een manier om de hele gemeenschap te vertegenwoordigen (bijvoorbeeld via de Progress Pride Flag).
Als het om de verschillende vlaggen gaat kun je de vraag stellen in hoeverre het er allemaal makkelijker op wordt. Zelf maak ik de vergelijking tussen politieke partijen. Hoeveel politieke partijen met een socialistische grondslag zijn er? Hoeveel met een sociaal-democratische? Of een Christelijke? Of wat dacht je van alle verschillende religies en afsplitsingen binnen deze religies? Misschien niet het beste voorbeeld, omdat niet alle religies even vriendelijke standpunten innemen als het gaat om de LGBTQIA+ gemeenschap.
Een ander voorbeeld dan: de verschillende etenswaren. Denk daar maar eens over na, wanneer je de eerstvolgende keer een supermarkt binnenloopt.
Hier moet ik mezelf wel een beetje gaan afremmen. Sterker nog, ik moet de rem intrappen. Ik ben aangekomen bij een onderwerp dat zwaar beladen is. Het risico bestaat dat ik verkeerd begrepen ga worden.
Voordat je het weet eindig je in een Instagram story van een of andere bekende Nederlander, omdat je voorstander zou zijn van pedofilie. Voor alle duidelijkheid: dat ben ik niet. Ik heb het maar even onderstreept. Het is geen link, mocht je dat soms denken. Het is een manier om te laten zien dat ik dat afwijs. Hoe kom ik hier dan uit?
Het risico bestaat dat ik uit de bocht vlieg en dat mijn woorden verkeerd begrepen worden. Dat er gedacht wordt dat ik het maar voor ‘iedereen’ opneem. Want: iedereen moet toch een kans krijgen? Vrijheid, blijheid, respect enzovoorts. Er zijn grenzen.
Hoewel het duidelijk mag zijn dat de LGBTQIA+ gemeenschap geen intenties heeft om de afkorting uit te breiden met de letter P die gekoppeld is aan pedofilie is een deel van de wereldbevolking hiervan niet overtuigd. Sterker nog, men schreeuwt keihard dat het niet waar is. De letter P zou tocht toegevoegd worden. Er zou dus een nieuwe letter toegevoegd worden en daarmee zou een nieuwe vlag toegevoegd kunnen worden. Dat is niet juist.
Fact checkers van onder andere Snopes en Reuters hebben dit uitgezocht. Er klopt niets van deze beschuldigingen.
Meer hierover is te vinden via:
Met alle plezier wil ik de links nog wel zestien keer opnemen in dit artikel, want dat is schijnbaar noodzakelijk voor alle schreeuwers die van mening zijn dat de LGBTQIA+ gemeenschap een ‘geheime agenda’ heeft.
Ik laat de zestien opsommingen voor nu even achterwege en ga verder met een andere vraag, want wat mij betreft is het voor nu even klaar. Later lees je er nog meer over.
De vraag waar het nu om gaat is wel een interessante: tot hoe ver ga je eigenlijk? Dan doel ik niet op dat wat hierboven beschreven staat. Laat dat even voor wat het is. Ik heb het over iets heel anders. Een begrip dat je misschien ook niet kent. Dat is het begrip xenogender. Ik kende dit begrip ook niet.
Zonder mensen te beledigen is het de vraag: Tot hoe ver ga je? Omdat dit een ingewikkelde vraag is, heb ik ervoor gekozen om dit deel apart op te nemen. Voordat het zover is ga ik eerst in op de begrippen genderidentiteit, genderexpressie en sexuele geaardheid.
Genderexpressie en genderidentiteit
Het bespreken van deze vlaggen is eigenlijk niet mogelijk zonder aandacht te besteden aan genderexpressie en genderidentiteit. Eigenlijk ook niet zonder seksuele geaardheid. Vandaar dat dit gedeelte over deze onderwerpen gaat. De vlaggen roepen vragen hierover op. Soms worden de begrippen door en met elkaar gebruikt. Dat kan, maar hoeft niet altijd zo te zijn. Expressie hoeft niet altijd gekoppeld te zijn aan identiteit. Seksuele geaardheid hoeft niet altijd gekoppeld te zijn aan identiteit. Seksuele geaardheid hoeft niet altijd gekoppeld te zijn aan genderidentiteit.
Wat houden deze begrippen nu precies in?
Genderidentiteit
Dat is wat je van binnen voelt. De bekendste voorbeelden zijn vrouw en man. Althans, dat zijn de traditionele genderidentiteiten. Wanneer je goed kijkt naar de LGBTQIA+ gemeenschap, dan mag je dit lijstje aanvullen. Denk dan aan alle genderidentiteiten die ik hier besprak. Er zijn er veel meer. Op deze website lees je daar meer over.
Genderexpressie
Eigenlijk is genderexpressie de buitenkant. Hoe je publiekelijk uitdrukking geeft aan je genderidentiteit. Denk hierbij aan kleding, haarstijl (voor zover mogelijk), make-up, lichaamstaal en stem. Althans, wanneer je deze voorbeelden toe wenst te kennen aan specifiek een bepaald gender. Dit maakt de discussie hierover des te interessanter. Wat is bijvoorbeeld typisch vrouwelijk? Of wat is typisch mannelijk? Het is dus een misvatting om te denken dat genderexpressie herleidbaar is tot de genderidentiteit. Het kan, maar dit hoeft niet. Iemand erop aanspreken is overigens bij wet verboden, want dit valt onder discriminatie (sinds 2019). Terecht overigens!
Seksuele geaardheid
Is de woordkeuze juist? Misschien wel, misschien niet. Misschien dwingt het ons om weer te denken in hokjes, wat in sommige gevallen niet mogelijk is.
Je seksuele geaardheid is gerelateerd aan begrippen als seksuele oriëntatie, seksuele gerichtheid, voorkeur, en seksuele identiteit. Toch is de geaardheid anders. Het gaat om wat je wilt, op seksueel gebied. Je verlangen, gedachten en je fantasieën.
De wetgever heeft besloten het te houden op gerichtheid, omdat hiermee de bescherming tegen onderscheid tegengegaan moet worden. Aansluitend op de Nederlandse wetgeving is in Europees verband besloten dat er geen discriminatie plaats mag vinden op basis van gerichtheid.
Bron afbeelding: Nonbinary Wiki.
Xenogender
Vooropgesteld wil ik benadrukken dat ik echt veel probeer te begrijpen. Dat ik mijn best doe om me in te leven in wat anderen denken. Het is dan ook niet de bedoeling om anderen belachelijk te maken op welke manier dan ook. Wat ik hieronder beschrijf is waar het om gaat als het om xenogender gaat.
Wat is xenogender?
Het begrip xenogender mag je beschouwen als genderidentiteiten die voorbij gaan aan bestaande identiteiten. Dan gaat het om identiteiten die gebaseerd kunnen zijn op voornamen, namen van bestaande of niet-bestaande dieren, vormen, licht, geluid of andere zintuiglijke kenmerken.
MOGAI
Xenogender valt onder de marginalized orientations, gender alignments and intersex (MOGAI). Oftewel, de gemarginaliseerde groeien binnen de LGBTQIA+ gemeenschap.
Deze groep levert alleen zowel binnen de gemeenschap als daarbuiten de nodige weerstand op. Zelf probeert de groep er alles aan te doen om een goede uitleg te geven. Er is veel informatie beschikbaar in het Engels. Het nadeel van de informatie is dat deze in veel gevallen vaak niet duidelijk is. De informatie is met de goede bedoelingen geschreven, maar bevat vooral informatie voor mensen ‘die het zijn.’ Voor iedereen die het zou willen begrijpen is de informatie lastig te begrijpen. Voor iedereen die het wil lezen is het ook moeilijk te begrijpen. Een goede poging wordt gedaan via LGBTQ Nation.
Wanneer je dit leest denk je misschien: “Daar zit wat in!” Aan de andere kant, nog steeds zonder iemand te beledigen, is het niet een poging om iets te definiëren wat er al is. Dat is in wezen het definiëren van die identiteiten die vallen in het spectrum van de genderqueer identiteiten. Noem het neutrois, noem het non-binair, noem het wat je wilt. Nogmaals, zonder daarmee iemand te beledigen. Het gaat hierbij niet om wat de keuze is van iemand. Niet om wat de motivatie is. Waar het dan wel om gaat? Dat is moeilijk uit te leggen, denk ik. Omdat ik dat niet zelf zo ervaar.
Is het een goed idee?
Je kunt de vraag stellen of het een goed idee is. Nog meer hokjes. Nog meer onderscheid. Wanneer je er zelf mee te maken hebt zeg je vanzelfsprekend ja. Is het nieuw voor je, dan is het misschien iets waardoor je nee zegt. Het is weer iets waar je meer over te weten moet komen. Dat is soms moeilijk, dat is soms lastig. Het probleem is alleen: niemand zou lastig moeten zijn. Niemand zou ooit ’te veel’ moeten zijn. Vandaar dat ik ook dit deel opgenomen heb.
Meer dan alleen xenogender
Geloof me, er is meer dan alleen maar xenogender als het gaat om MOGAI. Wat dacht je van (bijvoorbeeld): abigender, cadensgender, cosmicgender, dryagender, genderwhat, ilyagender, juxera, metagender, nanogender, paragirl, paraboy…
Inderdaad, MOGAI is meer dan alleen maar xenogender. Denk nu niet dat het gaat om hele grote groepen. Soms is het aantal personen beperkt. Online enquêtes leveren slechts een beperkt aantal resultaten op. Het gaat erom dat mensen zich op een bepaalde manier definiëren. Dan kom je uit op het punt van identificatie, dus op het punt van identiteit.
Wat is genderidentiteit eigenlijk?
Je hebt kunnen lezen wat ik opgaf als definitie van genderidentiteit. Het gaat erom dat dit is wie je van binnen bent. Het gender waarmee iemand te identificeren is, in de eerste plaats door die persoon zelf. Laten we dat niet vergeten. Je genderidentiteit bepaal je helemaal zelf.
Is de wereld er klaar voor?
Misschien kun je de vraag stellen of de wereld er wel klaar voor is. Is de wereld er klaar voor? Daarmee bedoel ik eigenlijk: zijn de personen die op deze manier rigoureus het binaire stelsel opzij hebben gezet misschien wel lichtjaren verder verwijderd van ons gewone mensen? Dat kan natuurlijk ook. Zijn ze wellicht een soort pleitbezorgers van wat er ooit in de toekomst gaat komen? Of misschien helemaal niet, dat kan natuurlijk ook.
Net zoals de verdwenen vlaggen kan het zomaar zijn dat ook dit deel in een toekomstige versie van dit artikel zal komen te vervallen. Wie zal het zeggen. Ik weet het niet. Ik ben geen expert, maar iemand die het allemaal vanaf de zijlijn bekijkt. Iemand die misschien weer eens de totaal verkeerde woorden gebruikt heeft. Als dit zo is, wijs me dan op een vriendelijke manier terecht. Het was geen aanval. Zoals ik al eerder schreef/typte: je bent valide (daarmee vertaalde ik de Engelse uitdrukking trouwens: You’re valid). Overigens ben ik niet degene die dat bepaalt. Wie ben ik dat om zoiets te bepalen? Zoveel invloed en macht heb ik trouwens niet eens! Ik ben maar die simpele, schrijvende huisvader. Eentje die het probeert te begrijpen. Meer is het niet. Heb ik dat niet, nogmaals, wijs me terecht.
Ben ik er klaar voor?
Nu de meest moeilijke vraag van allemaal. Ben ik er klaar voor? Wanneer je het bovenstaande leest, zou je geneigd zijn om te denken dat ik een voorstander ben van xenogender. Ik wijs niets af. Ik keur niets af. Wel is het zo dat ik denk dat het misschien een verstandig idee is om goed na te denken of bepaalde een identiteit misschien niet al bestaat. Hoe belangrijk is het om je te onderscheiden omdat het misschien nog niet bestaat of omdat je speciaal bent? Daarmee suggereer ik niet dat het een kwestie is van aandacht vragen. Iedereen is naar mijn idee speciaal. Waar ik wel moeite mee heb is het idee dat ik genders moet vergelijken met dieren, objecten of astrale projecties. Dat ik daar moeite mee heb, wil niet zeggen dat ik het afwijs. Is dat voor jou een noodzaak, dan is dit voor jou zo. Omgekeerd respecteer je mij toch ook? Je respecteert mijn identiteit ook. Zoals ik eerder schreef: je bent valid.
Waar ik eerder over schreef: ik wijs bepaalde dingen af. Net zo goed als dat ik de idiote theorieën afwijs die de ronde doen vanuit voornamelijk de alt-right en streng-religieuze hoek over de LGBTQIA+ gemeenschap. Een daarvan is de eerder benoemde uitbreiding van de afkorting met de letter P. Een complottheorie die gretig aftrek vindt, zelfs onder mensen waarvan je zou denken dat die beter zouden moeten weten. Ook in Nederland. Dat fact checkers als Snopes en Reuters deze krankzinnige theorie hebben ontkracht maakt voor de complotdenkers blijkbaar geen bal uit.
De theorie is niet alleen schadelijk voor iedereen die tot de gemeenschap behoort. Ook is het schadelijk voor iedereen die familie en vrienden heeft binnen de gemeenschap of wie de gemeenschap een warm hart toe draagt. Ik reken mezelf als zo’n persoon.
De kracht van de gemeenschap schuilt erin dat de strijd die gevoerd wordt niet alleen van nut is voor de gemeenschap zelf. In het begin wel, natuurlijk. Uiteindelijk ook op andere terreinen. Denk aan andere vormen van emancipatie. De maatschappij kan alleen maar profiteren van meer gelijkheid.
Daarbij, het zou toch raar zijn wanneer een vader van twee kinderen die behoren tot die gemeenschap de gemeenschap niet zou steunen? Ik weet het, ook dat komt voor…. helaas. Onbegrijpelijk voor mij overigens.
Ik dwaal af, het is tijd geworden om af te gaan sluiten!
Tenslotte…
Waarom schrijft een huisvader van twee kinderen zo uitgebreid over dit soort onderwerpen? Kunnen anderen dit niet veel beter? Mensen uit de gemeenschap zelf bijvoorbeeld. Bovendien, misschien staan er wel fouten in! Allemaal terechte punten…
Het is ook eigenlijk best raar. Zeker wanneer je bedenkt hoe lang ik er eigenlijk mee bezig ben geweest. Ik zal niet verklappen hoe lang. Ik zal mezelf niet verder voor gek zetten.
Het begon allemaal met de Pride Walk 2021. Wat ik daar zag was iets dat mijn interesse wekte. Ik wilde meer weten. Ten eerste omdat ik het niet wist, ten tweede omdat ik met mijn kinderen erover wilde praten. Is dat niet iets wat je doet als ouder die meeleeft?
Ons gezin bestaat uit twee meisjes. Een cis meisje, een trans meisje. Beide hebben hun voorkeur; meisjes. Zowel hun moeder als ik ondersteunen onze dochters. Het kwam nooit in ons op te twijfelen. Het kwam nooit op om te zeggen: “Nee, dat mag niet.” We praten over onderwerpen die zij belangrijk vinden. Dat zijn ook dingen die te maken hebben met de gemeenschap. Daarom vond ik het belangrijk om genoeg te weten daarover. Maar ook omdat ik respect heb voor de mensen die horen tot deze gemeenschap. Zoals ik eerder aangaf, de strijd die gevoerd wordt is er een waarvan de hele maatschappij voordeel kan hebben. Emancipatie van vrouwen, minderheden of welke strijd die gevoerd moet worden. Deze kan gevoerd worden naar voorbeeld van. En omgekeerd kan het ook, denk ik. Van elkaar leren. Maar goed, dat is hoe ik erover denk.
Tijdens het samenstellen van de eerste versie van dit artikel koos ik voor een serie vlaggen en ik publiceerde het artikel. Ik was er trots op. Daarna leerde ik nieuwe dingen. Ook over nieuwe vlaggen en de achtergronden ervan. Daarom werd het tijd voor een nieuwe versie.
Wat ik hiermee wil bereiken is niemand te overtuigen. Het is geen ‘woke indoctrinatie.’ Het is een uitleg. Ook is het geen kwestie van ‘kijk mij eens.’ Zelfs niet van makkelijk scoren. Ik deed het omdat ik het goed vond om te doen. Ook deed ik het om een antwoord te geven op haat. Want laten we eerlijk zijn: er is heel erg veel haat.
Wie je ook bent, hoe je ook lief hebt, wat je gender ook is: ik groet je met respect! De voorwaarde is alleen dat je dat omgekeerd ook doet. Dus dat je deze schrijvende huisvader ook met respect behandeld. Weet dus dat je te maken hebt met een vader van een lesbische dochter en een transgender dochter. Ik heb geen zin in haat, want die heb ik ná die Pride Walk al over me heen gekregen via social media. Toen ik heel trots de foto’s deelde van mijn kinderen. Over wat voor verschrikkelijke vader ik wel niet was. Volgens mij ben ik dat niet. Ik steun mijn kinderen en voor zover ik weet is daar nooit een ouder om veroordeeld.
Voor de duidelijkheid: ik wil niemand overtuigen, niemand ‘bekeren.’ Heb je hierna dat gevoel wel? Wat naar voor je. Er zit een kruisje aan de rechterbovenzijde van het venster, gebruik het. Klik de website weg. Dan is het klaar.
Heb je een suggestie voor het artikel of een aanvulling? Wat leuk! Die hoor ik graag van je, mits je wel vriendelijk blijft natuurlijk.
Ben je helemaal tot hier gekomen en heb je alles gelezen (wel eerlijk zijn), dan vind ik dat enorm knap van je. Je mag weten dat de 2023-versie meer tijd heeft gekost dan de 2021-versie. Met die versie was ik in vier dagen wel klaar.
Normaal gesproken sluit ik mijn artikelen altijd netjes af met de mededeling dat ik maar weer eens ga stofzuigen, omdat ik er niets vanaf weet. Misschien moet ik dat nu maar juist doen!
Afbeelding bovenaan deze pagina: Unsplash.
